نگاهی به نمایشگاه سفالهای دست ساز زرین فام سعید رحمانپور و سفالهای سلولزی سکینه آقانسب در گالری زرنا
زرین فام ؛ سفالهای طلایی
سایت تندیس به قلم نویسنده مخاطب الهه رحمانی خاکی
صنعت سفال سازی در ایران از پیشینهی تاریخ داری برخوردار است و قدمت آن به درازای سکونت ایرانیان در این سرزمین کهن باز میگردد. آثار برجای مانده از آن دوران چه قبل از اسلام و چه بعد از آن در فرمها و شکلهای مختلف گویای ذوق و قریحهی هنرمندان آن دوران بوده است زیرا این آثار هنری که جزء لاینفک زندگی مردمان در گذشته بوده علاوه بر جلوه بصری و زیبایی شناسانهی خود وضعیت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی جنبه فرهنگی زندگی مردمان آن دوران را برای ما بازگو میکند. سنتی که ریشه در تاریخ دارد و مطالعهی آنها امکان مرور اجمالی زندگی پیشینیانمان را برای ما محیا میسازد.
سفالهای بازمانده از صدههای گذشته بیانگر چشم اندازی هستند که در مواجهه اولیه با آنها مخاطب به مدد نظام تصویری قدرتمند در کیفیت استعاری آثار و به خصوص نقاشیهای ماندگار بر روی آنها ناخوداگاه به یک وجهی از فضای عینی در تصاویر و تلفیق آنها در نگارههای انتزاعی و آبستره دست پیدا میکند زیرا که ریشه در اندیشه ورزی و مفهوم سازی هنرمندان زمانهی خود دارد، مانند سفالهای زرین فام که از جمله دست سازهایی است که از لحاظ هنری و فنی جزء درخشانترین آثار بازمانده از دوران سلجوقیان در سده های ۵تا ۶ هجری قمری میباشد. دورانی که به پشتوانه آثار سفالین یافت شده طلایه دار دوران سفال سازی ایران شناخته شده است.
ساخت سفال زرین فام در دهه های نخست هجری در ایران آغاز شده بود که پس از مدتی سکون و خاموشی مجددا در دورهی سلجوقی رونق یافت و پس از مدتی به اوج شکوه خود رسید. سفالی که برای پخت به لعاب آن مس میافزایند و دوبار برای پخت به کوره میرود و سرانجام کار سفالی میشود با جلای فلزی و درخشش طلاگونه که در دوران خود مورد توجه بلند پایگان جامعه آن روزگاران بود. رنگ این ظروف در دورهی سلجوقی بسیار متنوع بود ولی قالب آنها رنگ مسی و طلایی داشتند که هنرمندان صنعتگر به نحوهی ساخت آن دست پیدا کرده بودند.
این سفالها در نحوه ساخت، لعاب و طرح با نوعی دگردیسی و حاکمیت دوگانه روبرو بودند و در نقشهای اجرا شده بر روی آنها از صحنههای خاص شاهانه، اسب سواریها و بارعامها به اجرایی از تصویر سازیهای مردم نگارانه و زندگی و داستانهای افسانهایی آن زمان رسید و هنر را به جامعه و سلیقه عوام و اتفاقات جاری در زندگی آنها رساند. هنری که حال پس از گذشت قرنها از سوی هنرمندان فراموش نشده و اخیرا با فرم بیانی و سبک پردازی متفاوت در نزد سفالگران مورد توجه قرار گرفته است.
گالری زرنا این روزها میزبان دست سازهای زرین فام سعید رحمانپور و سفالهای سلولزی سکینه آقانسب است. آثاری که هر یک حاصل تجربیات آنها در باز سازی فرمهای کهن با نگرشی نو و در قالبهایی جدید است. سفالینههای سعید رحمانپور با همان جلا و درخشش صدههای ۶و۷ هجری قمری ساخته شده ولی با فرمی آزادانهتر و خط نگارهها و طرحهایی از جنس نقره که نظام فرمی و زبانشناختی خاص خود را دارد وی در کنار آثارش، میناکاریهایی را نیز با همان شکل و رنگ دیرینهاش به نمایش گذاشته، سفالینههایی که در زمینهی سفید با رنگهای آبی و فیروزهایی و قرمز لعابکاری میشوند و همانند ظروف زرین فام دوبار پخت کورهایی دارد. هنرمند کوشیده که در این نمایشگاه آثاری را در فضای معاصر به نمایش بگذارد تا هم وجه استعاری و مدرن خود را حفظ کند و هم ریشهدار بودن آثار را به بیننده یادآوری کند.
آثاری که شاید اگر بخشی از آن را به مرور طرحهای گذشته اختصاص میداد و این روایتگری حجمی را با محتوای بنیادین آن نقش مایههای کهن عجین میکرد از لحاظ ساختاری و زیبایی شناسانه زبان تصویری متفاوتتری را میتوانست تجربه کند. آثار سکینه آقا نسب نیز با عنوان مجسمههای سلولزی از دیگر دست سازههایی است که در این نمایشگاه به نمایش درآمده، آثاری در وجه انتزاعی و کاربردی که هنرمند با ترکیب الیاف گیاهی به متریال گل قابلیت انعاف پذیری آن را بالا برده و توانسته به فرم بندیهای جدیدی در آن دست پیدا کند. این آثار به نوعی در بطن و باطن رسم و سنت را در قالب سبکی مدرن با بهره بردن از ساخت سفالینههای تاریخی ایران زمین به آزمون گذاشته تا مروری باشد بر دست سازههای ایرانی تا ما نیز با رجوع به حافظهی تصویریمان ارتباط هنری عمیق تری با نسلهای گذشتهیمان برقرار کنیم.
گزارش نمایشگاههای قبل به قلم الهه رحمانی خاکی را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
عارف امراله زاده، باز آفرینی طبیعت با خط نگاره هایی از جنس بافت و نقش
نقد نمایشگاه خط نقاشی عارف امراله زاده در گالری بهارستان سایت تتدیس به قلم نویسنده مخاطب: الهه رحمانی خاکی باز آفرینی طبیعت با خط نگاره هایی از جنس بافت و نقش نستعلیق به صورت خط متداول و معمول زبان فارسی از سده ی ۹ هجری تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته و نیز خط ملی ایران به شمار میرود و بسیار شایسته است که هنوز هم هنرمندان به عنوان یکی از خطوط برجسته با قابلیتهای تصویری متنوع در اجرای […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خط نقاشیهایی در ایجاد یک پیکره همگون
خط نقاشیهایی در ایجاد یک پیکره همگون نقدی بر نمایشگاه نقاشی خط در گالری شکوه سایت تندیس: نویسنده مخاطب الهه رحمانی خاکی گالری شکوه اخیرا میزبان نمایشگاهی از آثار نقاشیخط سهیلا احمدی، سجاد مهری و نقاشیهای فاطمه صادقی بود. آثاری که هر یک با سمت و سوی خود و سبک خاص هنرمندانش به اجرا درآمده است و حضور آنها در یک گالری و در کنار هم توانسته مخاطب را به خوانش آثاری نو در حوزه این شاخه هنری دعوت کند […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
مدرنیته در هنر خوشنویسی، نقدی بر نمایشگاه «بینقطه سرخط»
مدرنیته در هنر خوشنویسی نقدی بر نمایشگاه «بینقطه سرخط» در گالری آرتهاب آریانا سایت تندیس: به قلم نویسنده مخاطب الهه رحمانی خاکی تلقی زیبایی شناسانه از هنر خوشنویسی به عنوان یک هنر کهن از گذشتههای دور تا چندی پیش مطابق با سنتهای شناخته شدهی آن صورت میگرفت، اما پس از برپا شدن مدرنیته در اجرای آثار هنری و به طبع در خوشنویسی شاهد نگارشهایی متفاوت از آن چه که در قبل صورت میگرفت هستیم. آثار هنری که در غالب خط […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
علی فرامرزی، چرخش رنگ در بینهایت طبیعت
علی فرامرزی، چرخش رنگ در بینهایت طبیعت نقدی بر نمایشگاه «بعد چهارم» در فرهنگسرای نیاوران سایت تندیس: به قلم نویسنده مخاطب الهه رحمانی خاکی علی فرامرزی نقاش طبیعت است، گویی در آثار او آب، باد و خاک در حال رقص و سما و چرخش در عالم ناسوتی خود با حسی سرشار از زندگی در عالم رویایی گرداگرد درختانی نمادگونه میگردند و اشعاری را در لایه لایه رنگی خود میسرایند. این هنرمند، نقاشی خودآموخته است که با تجربهگری به زبان بصری […]