باقیماندههای غزه در موزه هسلبلاد از نگاه عکاس سوئدی
نمایشگاه عکس، ویدئو و چیدمان آثار غزه از کنت کلیچ
گزارش تصویری نمایشگاه
گزارشگر سایت تندیس بهراد شریفی
در شماره قبل به تفصیل به بنیاد و موزه هسلبلاد پرداختیم و در این شماره به نمایشگاه فصلی جاری در این موزه خواهیم پرداخت.
نمایشگاهی که قطعاتی به جا مانده از غزه را در مدیاهای متفاوت به نمایش میگذارد. نمایشگاه با عنوان «آثار غزه GAZA WORKS» شامل عکس، ویدئو و چیدمان از هنرمند سوئدی کنت کلیچ KENT KLICH، که در طول سالهای متمادی از اوایل سال ۲۰۰۰ چندین مسافرت به غزه داشته و در آنجا کار و عکاسی کرده است؛ برجستهترین نکته در کار او نبود عناصر انسانی است. کلیچ بیشتر از آثار به جامانده و اتفاقاتی که در غزه رخ داده عکاسی کرده و علاقه ای به عکاسی از آدمهایشان ندارد و تنها از تصاویر و پرترهها و اشخاص که قبلاً توسط خانوادههای آنها و یا دیگران عکاسی شده برمیگزیند و یا تصاویری از میان آلبومهای خانوادگیشان.
در بدو ورود به نمایشگاه ابتدا با باکسهایی از قطعات موزاییکهایی مواجه میشویم که مربوط به بقایای فرودگاه است که در غزه ساخته شده و تنها پس از یک سال توسط اسراییل نابود شده است.
او ویدئوهایی را از مکان این فرودگاه و آنچه باقی مانده و خرابههایی که پس از تخریب به جا مانده را به نمایش می گذارد.
در اثر دیگر که مربوط به دستگاههای پزشکی است که برای تشخیص سرطان سینه از آنها استفاده میشود که نشان میدهد در کل غزه فقط ۶ دستگاه وجود دارد که یکی از آنها نیز از کار افتاده است؛ به این دلیل که سرطان سینه در غزه اخیراً تبدیل به معضل بزرگی شده است؛ و متأسفانه تنها درمان موجود تخلیه سینه بیماران است. و بعد از این عمل ترمیم زیبایی نمیتوانند انجام دهند، به همین دلیل زنان خودشان با سوزن، نخ، پنبه و سیلیکون اقدام به بازسازی سینه تخلیه شده میکنند.
مجموعه دیگر شامل تصاویری هستند که او از بقایای خانههای فلسطینی ها گرفته است، که یکی از آنها نقاشی بر روی دیوار یکی از خانههایی است که ویران شده و کل دیوارهای آن خانه را با نقاشی از عناصر اولیه حیات، آب و خاک و گیاه در برگرفته است. و یا در تصویر دیگری که با دیوار سیاه مواجهیم با رگههای ترک خورده سفید، و تلی از خاکستر.
او مجموعه عکس دیگری را که یکی روی دیوار نصب شده است و مابقی عکس ها را روی زمین چیدمان کرده دارد که نام آن را جمعه سیاه « Black Friday» گذاشته است و برمیگردد به این تفکر که چنانکه یکی از سربازان اسراییلی را یک سرباز فلسطینی دستگیر کند، اسراییلیها با خشونت از هر نیرویی استفاده میکنند تا زنده یا مرده آن سرباز را بازگردانند.
نیروهای اسراییلی در ۱ آگوست ۲۰۱۴ به منطقهای که این اتفاق می افتد حمله کرده و بیش از ۱۳۰ فلسطینی که شهروندان و مردم عادی را شامل میشد کشتند تا جنازهی سرباز اسراییلی را بازگردانند که این عملیات با حمله موشک باران و تخریب با بولدوزر همراه بود.
تصویری که کوه خاکی را نشان میدهد و به دیوار نصب شده حاکی از مکان کشته شدن سرباز اسراییلی است که پیش از این باغی بوده و حالا تلی از خاک فقط برجای مانده است. تصاویر روی زمین ردپا، بقایای لباسها و رد بولدوزر و…. است.
در اثر دیگر با اسلایدشویی مواجهیم که تصاویر کودکانی را پخش میکند که این هنرمند از خانوادههای آنها گرفته، در حالی که تمامی این کودکان در جنگ کشته شدهاند و همانطور که پیشتر ذکر شد او هیچ گاه از مردم عکاسی نمیکند و تمام تصاویری که در این نمایشگاه به نمایش می گذارد تصاویری از قبل گرفته شده توسط خانوادههای قربانیان و کشته شدگان است.
همچنین در ویدئو سه گانه دیگری تصاویری از زندگی روزمره را شاهدیم که در تصویر اول پسری را میبینیم که با لانچیکو بازی میکند و ویدئو دیگر مردی است که در خانه خودش نشسته و مشغول صحبت است و تصویر بعدی مردی را نشان میدهد که با کودکی درحال بازی است. ویدئوهایی که کنت کلیچ آنها را از خود خانوادههای فلسطینی گرفته که در هیچکدام از آنها این اشخاص دیگر زنده نیستند و در جنگ کشته شدهاند.
لازم به ذکر است نمایشگاه تا ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور) ادامه دارد.
برای آشنایی بیشتر از بنیاد هسلبلاد و چگونگی شکل گیری این کمپانی شماره قبل را اینجا بخوانید: