صادق تبریزی نقاش پیشکسوت سقاخانه‌ای در سکوتی یک ماهه درگذشت
صادق تبریزی، هنرمند نقاش و خوش‌نویس که برای درمان بیماری خود به خارج از کشور سفر کرده بود، بیش از یک ماه پیش در سکوت خبری از دنیا رفته است.
همسر این هنرمند با تایید خبر درگذشت تبریزی به ایسنا گفت: بیش از یک ماه است که همسرم در خارج از کشور فوت کرده است. فرزندان او که در آنجا حضور دارند این خبر را اعلام نکردند.
او ادامه داد: ما نزدیک به دو ماه بود از او بی‌خبر بودیم، فرزندان او نیز جواب درستی به ما نمی‌دادند. پس از پیگیری‌هایی که از وزارت خارجه و سازمان ثبت احوال انجام دادیم، متوجه شدیم او فوت کرده است. البته درباره دفن او به ما چیزی نگفتند اما اگر یک ماه پیش این اتفاق افتاده باشد، احتمالا او را همانجا به خاک سپرده‌اند.
همسر صادق تبریزی درباره برگزاری مراسمی برای یادبود و ترحیم این هنرمند نیز گفت: او شخص مهمی در هنر ایران بوده و حتما باید برای برگزاری چنین مراسمی تصمیم‌گیری شود.
صادق تبریزی سال ۱۳۱۷ در تهران متولد شد و کارشناسی ارشد خود را در رشته معماری از دانشکده هنرهای تزئینی دریافت کرد. او از منتقدان جدی جریان‌های حاکم بر حراجی‌های داخل ایران بود.
آثار این نقاش پیشگام ایرانی که در حوزه خوش‌نویسی نیز فعالیت داشته است، در موزه‌های مهم دنیا مانند مجموعه گری دانشگاه نیویورک، موزه هان چین و موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری می‌شود.
او اوایل دهه ۱۳۴۰ نزد استاد علی اکبر کاوه خوش‌نویسی را فراگرفت و پس از آن همزمان با رواج مکتب سقاخانه در میان شماری از هنرمندان، به سبک نقاشی- خط روی آورد. او در کنار پرویز تناولی، حسین زنده‌رودی، فرامرز پیلارام، مسعود عربشاهی و منصور قندریز مکتب سقاخانه را گسترش داد؛ مکتبی که ریشه در مکتب‌های قدیمی و میراث فرهنگی ایران داشت و قرار بود پلی میان سنت و دنیای نو بنا کند.
آخرین نمایشگاه خارجی این هنرمند شهیر ایرانی در سال ۱۳۹۱ همزمان با «هفته هنری جهان اسلام» در لندن در یکی از گالری‌های این شهر برپا شد که بازتاب‌های متفاوتی در جهان داشته است. روزنامه ایرلندی «ایریش تایمز» او را «خنیاگر رنگ‌ها» دانست که با نقاشی‌هایش، موجب نزدیکی فرهنگ‌ها به هم می‌شود.
تونی کوریگر (نمایشگاه گردان هنری) درباره آثار تبریزی و رویکرد او گفته است: «پرهیز از تاریکی و تیرگی و سوق دادن نگاه‌ها به روشنی هدف اصلی هنر امروز جهان است. جهان این روزها با بحران‌های بی‌شماری دست و پنجه نرم می‌کرد؛ از انقلاب‌های عربی گرفته تا گرسنگی در آفریقا، آوارگی ستمدیدگان. من فکر می‌کنم هنر وسیله‌ای برای شناخت و ارزیابی پدیده‌های پیچیده و پی بردن به دلایل تاریخی و جامعه‌شناختی آنهاست. اما مهم‌تر از همه این‌ها، رسیدن به مفهومی عمیق‌تر از واقعیت شرط است. آثار تبریزی در راستای رسیدن به این مفاهیم اجرا شده‌اند. او در آثارش روی روشنی، عشق و صلح دست می‌گذارد. »
در این میان به باور بسیاری از هنرمندان، صادق تبریزی همواره در کنش‌های اجتماعی همچون یک آسیابان بادی عمل می‌کند: «حقایق پنهان را عیان می‌سازد و بر جوانه‌های هنری نور می‌گستراند. »
این برای اول بار نبود که هنر این هنرمند چنین تحسین غربی‌ها را بر انگیخت. طی ۵۰سال گذشته، لااقل ۳۰ نمایشگاه مهم انفرادی و گروهی برپا کرده است. اول بار در سال ۱۳۵۱ آثارش را زیر نگاه غربی‌ها برد. از همان زمان، هنر او تحسین هنرشناسانی چون امانوئل لوتن، میشل تایپه و دیگران را برانگیخت.
روزنامه لوموند در شماره ۱۹آوریل ۱۹۷۲، او را پیشگام نوعی نقاشی غنایی دانست که آثارش نیروی فریبنده قدرتمندی دارد. تبریزی زندگی پرماجرا و پرفراز و نشیبی داشته، شبیه خطوط سرکش، سحرآمیز و کوبنده نقاشی‌هایش.
نمایشگاه خط نگاره‌هایش در بورگز (۱۳۴۹) و گالری سیروس در پاریس (۵۰) که به اهتمام «میشل تاپیه» هنرشناس بزرگ برپا شد، سر آغاز شکوفایی هنر او بود؛ هنری که امروز، به اوج خود رسیده است.
آن زمان تاپیه در مقدمه نمایشگاهش نوشت: «… این نقاشی‌های بسیار امروزی و بنابراین به همان اندازه همیشگی که جز با صفت «هنری» صفتی دیگر بر آن‌ها اطلاق نمی‌توان کرد، نقاشی‌هایی با وفور اخلاقی- زیباشناسانه استثنایی است و به همین دلیل از مقوله‌ای بسیار والا».
نصرالله افجه‌ای ـ هنرمند خوش‌نویس ـ در گفت‌وگویی اعلام کرده است صادق تبریزی نخستین کسی است که هنر نقاشیخط را به شکل امروزی و معاصرش ابداع کرد و برای جامعه به نمایش گذاشت و در بروز و ظهور آن نقش مهمی ایفا کرد.
منبع: ایسنا
