نقدی بر نمایشگاه الهام فاطمی در گالری آتبین به قلم جاوید رمضانی

نقدی بر نمایشگاه الهام فاطمی در گالری آتبین

آوام مگ: به قلم جاوید رمضانی

طبیعت بی‌جان از سوژه‌های مطرح نقاشان بوده و امروزه هم طرفداران بسیار دارد. این وادی برای هنرمندان نقاش آزمونی است تا فضا و اشیا را در هم ادغام کنند. فضا به عنوان مهم‌ترین دغدغه بازنمایی تصویر از دوره رنسانس تعبیری ظریف است که نه تنها بر فاصله دلالت دارد، بلکه روابط و سیاست چیدمان ابژه‌ها در سطح دوبعدی را نشان می‌دهد. زمانی دیدن اشیا از دو زاویه دید متفاوت و ادغام فاکتور هم زمانی در دیدن برای نقاشان کوبیست مطرح بود و در عصری دیگر نزد نقاشان بیان‌گرا فضاسازی آزاد از مبانی علمی دیدن واقع‌گرایانه مدنظر قرار داشت.

اما امروزه نقاشان سعی در ادغام الحان و سبک‌های متفاوت برای پاسخ گویی به گسترش زیبایی‌شناسی معاصر را پیشه کرده‌اند. هفته گذشته به دیدار نمایشگاه الهام فاطمی در گالری آتبین رفتم. فاطمی متولد ۱۳۶۴ است و از سال ۸۷ به فعالیت پرداخته و نخستین نمایش وی در گالری الهه در این سال ارایه شده است.

در این کارنما وی دوازده تابلو میکس مدیا بر روی بوم نقاشی را به معرض نمایش قرار داده است.

نقاش دسته گل‌هایی را بازنمایی کرده است که تنها در فرم ظاهر می‌تواند به طبیعت خود وفادار باشد. رنگ به عنوان هویت تابلوها در لایه‌هایی ضخیم و تحرکی جسورانه به کار گرفته شده است. درک این صفت رنگ از مختصات شعور بصری فاطمی است. مخدوش کردن و فاصله گذاری در فرم‌ها هم تکنیکی است که وی از دیگر نقاشان معاصر همچون رضا درخشانی به عاریت گرفته است.

حرکت بافت‌ها و خطوط در تابلوها ساختاری بیان‌گرا دارند و با توجه به نشانه‌شناسی گل‌ها روحیه زنانه معاصر را به چالش کشیده‌اند. نگاه ستایش‌گر وی به اشیاء فضاهای درونی زیست انسانی و به طبیعت قرار گرفته در گلدان‌ها درگیر مراقبه درون بنیادی است. اما شاید آنچه نگاه نقاشانه فاطمی را قابل بررسی می‌کند، تجربه گرایی وی در فضاسازی است.

در بیشتر تصاویر نقش شده نقاش در پی ایجاد عمق، فضایی دو گانه را رسم می‌کند، فضایی هم نزدیک و هم دور. به عبارتی شاید بتوان گفت دورنمایی در نزدیک. چشم‌اندازهای نقاش از طبیعت در پی بررسی فاصله بیننده از اشیا و بررسی رابطه اشیائ دور و نزدیک است. از این زاویه وی فضاسازی با رنگ و بافت و قواعد دورنماسازی را در هم ادغام نموده است.

در این چالش ذکر شده، اما نقاش در دام ترکیب‌بندی‌های متقاطع گرفتار است به این معنا که عمده آثار هنرمند دارای خطوط انرژی زیرسازی یکسانی هستند و در لایه‌های عمیق‌تر شاهد همسانی بین تمام آثار هستیم.

به واقع مسئله بصری حل شده در کل تابلوها همسان است. برای فهم موضوع باید اضافه کنم اگر خطی فرضی بر روی فرم‌های قدرتمند تابلو کشیده شود، در بیشتر تابلوها شاهد خطوط متقاطعی هستیم که تقسیمات صفحه نقاشی را به عهده دارند.

این فقدان فضاسازی چند ساحتی کارنمای هنرمند را دچار رکود کرده است. وی با درون‌مایه پرشور و کارماده های متنوع رنگین دارای ظرفیت ایجاد پالت‌های فرم و فضایی گسترده‌تر می‌باشد.

اگر بتوان نقاشی معاصر را دارای صفات مشخصی خواند، شاید مهمترین آن تجربه‌اندوزی در سبک‌ها و مسیرهای متفاوت است. بازخوانی دیگر نقاشان تنها از راه طرد قواعد گذشته و بررسی روند فکر و پویش آنان متصور است. هر فرم پدید آمده خاص در کار هنرمندان مؤلف تنها با زیستن و تأمل و تفحص پدیدار شده و نقاشان متأخر با طی کردن مسیر آنان توان عبور از قواعد گذشته را دارند.

بسیاری از هنرمندان جوان بر اساس غلبه نظام ارتباطات نمایشی و سطحی، خوانشی سطحی از اساتید گذشته پیدا می‌کنند و این مبنایی برای رویکردهای اقتصادی و تولید الحان مطرح شده است.

الهام فاطمی نقاش پرتوانی است که در مسیر اعتلا قرار دارد و برای رسیدن به رتبه مؤلف بودن نیازمند زیستن نقاشان پیش از خود است.

نقد نمایشگاه‌های قبل به قلم جاوید رمضانی را اینجا بخوانید:

هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن

Posted: 15 مرداد ۰۳

هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد می‌خورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریخته‌است یا من از آن فرار کرده‌ام چه چیز می‌تواند برایم بامعناتر/بی‌معناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همه‌چیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگ‌باخته‌است و می‌دانم به سبب همین رنگ‌عوض‌کردنش در لحظه است که این‌گونه دوستش می‌دارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همان‌گونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکه‌ای […]

۲ comments

مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر

Posted: 27 اسفند ۰۱

مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .

طبیعت کمی بی‌جان در آثار الهام فاطمی

نقدی بر نمایشگاه الهام فاطمی در گالری آتبین

آوام مگ: به قلم جاوید رمضانی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ