خلاصهی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی»
بخش چهارم: رنگ
نوشتهی دیوید فرِند | ترجمهی عزتالله نورپرور | انتشارات مزدک
آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی
روش معمول در یادگرفتنِ استفاده از رنگ، تمرینی است که مهارت تکنیکیِ هنرمند بازاری و تصویرکش را میپروراند. شما سرانجام یاد میگیرید که رنگ اشیاء را مثل خودشان به تصویر درآورید.
آنچه تصمیم داریم انجام دهیم چیزی غیر از این است؛ ما میخواهیم بهآرامی، اما با اطمینان، مسیر انتخابشدهای را طی کنیم که خلق کمپوزیسیونی سرشار از کیفیتهای هنرهای زیبا را به ما بیاموزد. هدف این است که بتوانیم در همان چارچوب وسیعی که حرفهایها کار میکنند عمل نماییم.
رنگ، قلبِ کمپوزیسیونِ کار هنری است. یک حرفهای، قبل از اینکه قادر شود کاری هنری خلق کند، میبایست یاد بگیرد که با روشی درست روابط بین رنگها را که تصویرکشها نمیتوانند تشخیص دهند ببیند. این کارِ چندان مشکلی نیست.
رنگ از فکر قراردادی جداست؛ هیچ چیزِ مرموز و منحصربهفردی در مورد دیدنِ روابط رنگی در نقاشی وجود ندارد و فقط بهدلیلِ نیاز به حضور ذهن و درک سریع، کمی پیچیده به نظر میرسد.
یکی از دلایل مهم برای اینکه چرا طرحهای سیاه و سفید اولین قدم در راه فراگیری هنر نقاشی هستند این است که آنها شامل همهی عناصر بصریاند؛ البته بهجز رنگ. با حذف رنگ، شما عنصر پیچیدهای را کمتر دارید. رنگ عنصری است که شامل تمام عناصر دیگر نیز میباشد؛ بههمیندلیل، در یادگیریِ وحدتدادن به کلّ عناصر باید مرحلهبهمرحله جلو بروید.
چگونه میتوان رنگ را مطالعه کرد؟
در ابتدا بهتر است که با رنگهای یکدست شروع کنید. گوگن و ونگوگ و دیگران هم همین کار را کردهاند. در تابلویی که رنگها خوشایند هستند، مناطق رنگیِ مجاور هم دارای رابطهی احساسی میباشند.
در نقاشی، برای برقراری رابطه بین شکلهای رنگی، ابتدا این مناطق را بهطور موقت از هم جدا کنید و سپس با ساختن روزنهای بین شصت و انگشت سبابه، رنگ های مجاور در مناطق کوچک را بررسی کنید. البته این روش مصون از خطا نیست ولی شما را به مسیر درستی هدایت میکند. مهم این است که شما باید در مورد هر رنگی در مجاور یا روی رنگی دیگر، احساس درستی داشته باشید. عادت کنید که ضمن کار روابط رنگی را از روزنهای تست کرده و تصحیح کنید.
ترتیبِ یکپارچهکردن در طراحی و نقاشی یکیست. ابتدا روابطِ شکل دوبعدی را در رنگ برقرار کنید. برای پروراندن نقاشی، بزرگترین شکل هندسی را یافته و آن را به شکل هندسیِ حاکم تبدیل کنید .
در بررسی آثار، مواردی را نباید نادیده گرفت: اول اینکه شکل هندسی هیچ ربطی به تکنیک یا سبکِ بهکارگرفتهشده، خواه شکل قابل شناخت باشد یا آبسترهی کامل، ندارد و معمولاً در هر نقاشی ریتم متنوعی از شکل اصلی وجود دارد؛ بهاضافهی شکل یا اَشکال فرعیِ هندسی که حرکت و زندهبودن را به ساختمان کمپوزیسیونیِ تابلو اضافه میکند. تمامی تصاویر را از چهار جهت بررسی کنید تا روابطی ریتمیکی را که انتظار ندارید کشف کنید.
در بررسی اثر، فضای منفیِ اثر اهمیت ویژهای دارد. به سادگی یا پیچیدگیِ آن توجه کنید.
روابط سایهروشن در نقاشی نیز مانند طراحیِ هماهنگیِ این روابط از هر جهت مربوط به یکپارچگی روابطِ شکلی میباشند. ممکن است در شروع نتوانید روابط سایهروشنِ کار رنگی را تشخیص دهید؛ برای ساده کردن درک آن، میتوانید عکس سیاهوسفیدی از کارتان گرفته و تونالیتهی آن را با اصل کار مقایسه کنید .
ایجاد هماهنگی و بررسی روابط رنگهای گرم و سرد نیز مسئلهی مهمی است که باید با دقت به آن پرداخته شود.
توجه به مناسبات میان رنگهای زنده و خفه: اگر رنگهای یک نقاشی چشم را اذیت کنند، احتمالاً خیلی درخشانند. بنابراین با آزمایشِ پوشاندن، رنگهایی را که اذیت میکنند مییابید. برای کاستن درخشش آنها، رنگ مکمل به آنها اضافه کنید .
توجه به روابط رنگ و بافت اهمیت زیادی دارد. اگر این روابط بهدرستی میزان شوند، به احساسِ نقاشی شدت میبخشند، و اگر نه، ضعف کمپوزیسیون را در یک نظر نشان میدهند.
قسمتهای قبل از این خلاصه کتاب را اینجا بخوانید:
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصهی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | فضای منفی
خلاصهی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت سوم | فضای منفی نوشتهی دیوید فرِند | ترجمهی عزتالله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی ریشهی بسیاری از مسائل کمپوزیسیونی بیدقتی و استفادهنکردن از فضای منفی است. فضای منفی یعنی فضای زمینه، و بهخاطر اینکه بتوان آن را از فضای مثبت، که مرکز توجه است، جدا نمود، منفی نامیده میشود. در واقع، اهمیت فضای منفی به اندازهی اهمیت فضای مثبت است و تأکید بر اَشکال منفی، مثل خودِ سوژه، نیاز به […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصهی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | روابط ارزشیِ سایهروشن
خلاصهی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت دوم| روابط ارزشیِ سایهروشن نوشتهی دیوید فرِند | ترجمهی عزتالله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی روابط هندسیِ دوبعدی ساختمانِ کار را قوی میکند و به کلّ کار حالت و تحرّک میبخشد و پرداختن به روابطِ سایهروشن، ضمن تحریک شبکیهی چشم، شناخت بصریِ بیشتری را باعث میشود و تعادل آن در تصویر به حالتِ تابلو شدت میبخشد و آن را زنده میکند. در حین انجام این مرحله، باید سایهروشنها را از طریق […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصهی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | وسایل خلاقیت
خلاصهی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت اول | وسایل خلاقیت چیست و جریان خلق هنری چهگونه است؟ نوشتهی دیوید فرِند | ترجمهی عزتالله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی این کتاب رویکردی بسیار عملی و علمی نسبت به مقولهی شناخت کمپوزیسیون دارد. مطالب کتاب بهقدری برایم جالب بود که مرا به نوشتن این خلاصهکتاب ترغیب کرد. کمپوزیسیون جزء بنیادینِ فرآیند خلقکردنِ نقاشی است. این فرآیند بدون وقفه دو نوع فعالیت متفاوت را هماهنگ و یکپارچه میکند: یکی آن […]