آشکار شدن کوپیدوی پنهان در یکی از شناخته‌شده‌ترین آثار ورمیر پس از گذشت دو و نیم قرن
پوشاندن تصویر کوپیدو پس از مرگ هنرمند
آوام مگ ترجمه: معصومه شیخی
آزمایش‌ها کشف هیجان‌انگیزی را آشکار کردند که بدن «کوپیدو» در تابلوی دختر در حال نامه‌خواندن پشت پنجره‌ی باز چندین دهه پس از مرگ هنرمند دوباره رنگ‌آمیزی شده است.
طی مرمت این تابلو مشخص شده است که تصویر کوپیدو توسط خود هنرمند رنگ‌آمیزی نشده است.
کوپیدوی پنهان در تابلوی دختر در حال نامه خواندن پشت پنجره‌ی باز، یکی از معروف‌ترین نقاشی‌های دنیا، پس از دو و نیم قرن قرار است از زیر لایه‌ای از رنگ بیرون بیاید. طی فعالیت‌های ترمیمی، مرمت‌گران در کمال شگفتی به این حقیقت دست یافتند که بدن برهنه‌ی کوپیدو ــ که بخش بالای سمت راست تصویر را تشکیل می‌دهد ــ مدت‌ها پس از مرگ هنرمند دوباره رنگ‌آمیزی شده است.
«یوتا نایدهارت» (Uta Neidhardt)، مرمت‌گر ارشد «جمالد گالری» (Gemäldegalerie) در درسدنِ آلمان می‌گوید: «کوپیدو در تابلوی اصلی، روی دیوار پشت سر دختر آویخته شده است. این تصویر ۴۰ سال پیش با استفاده از اشعه‌ی ایکس شناسایی شده بود، اما دانشگاهیان همواره فرض می‌کردند خود ورمیر آن را دوباره رنگ کرده است. بازگرداندن کوپیدو به اثر پس از آزمایش‌های اخیر بی هیچ شک و تردیدی اثبات کرد که بدن کوپیدو چندین دهه پس از این‌که ورمیر نقاشی را کامل کرده بود، با رنگ پوشانده شده است.»
نایدهارت می‌گوید: «حتی لایه‌ای از آلودگی و غبار روی جلای اصلی کوپیدو نشسته بود که نشان می‌داد نقاشی برای چندین دهه در وضعیت اصلی‌اش بوده است. رنگ‌آمیزی دوباره اندکی تیره‌تر از رنگ استفاده شده توسط ورمیر در پس‌زمینه‌ی اثر است، چون هنرمند بعدی باید جلای در حال تیره‌شدنِ اثر اصلی را جبران می‌کرد.»
نایدهارت بیان می‌کند: «این هیجان‌انگیزترین تجربه‌ی شغلی من است. این کار، این نقاشی را اثر متفاوتی می‌کند.»
تابلوی دختر در حال نامه‌خواندن پشت پنجره‌ی باز که در حدود سال ۱۶۵۷ خلق شده است، از سال ۱۷۴۲ در مجموعه‌ی آثار هنری شهر درسدن و یکی از ۳۵ تابلویی است که قطعاً متعلق به ورمیر بوده است. همین نقاشی از کوپیدو هم‌چنین در تابلوی بانویی ایستاده پشت ارگ در «نشنال‌گالری» لندن نیز حضور دارد. دانشگاهیان بر این باورند که این تابلو ممکن است یک نقاشی واقعی در میان دارایی‌های ورمیر باشد: در سیاهه‌ی اموال بیوه‌ی او در سال ۱۶۷۶ نام «یک کوپیدو» ذکر شده است.
نایدهارت ادامه می‌دهد: «ورمیر اغلب در نقاشی‌های خود به‌عنوان وسیله‌ای برای انتقال اطلاعات بیشتر یا بیان نظریات خود، به سایر آثار هنری ارجاع داده است. تابلوی کوپیدو «تنها اشاره به داستانی عاشقانه» در این تابلو است. عناصر پنهان‌کننده و تغییر‌چهره‌دادن در این اثر اولیه از ورمیر نقش کم‌اهمیت‌تری از ترکیب‌بندی‌ای بازی می‌کنند که پس‌زمینه‌ی تغییریافته‌ی آن توسط فردی دیگر، ما را به این باور رسانده است.»
او تصدیق می‌کند بینندگانی که پیش از مرمت این اثر آن را دیده بودند، ممکن است برای پس‌زمینه‌ی آرام و حال درون‌گرای آن دلتنگ شوند.
در سال ۲۰۱۷، کریستوف شولتزل (Christoph Schölzel)، مرمت‌گر نقاشی در درسدن شروع به کار روی تابلوی دختر در حال نامه‌خواندن پشت پنجره‌ی باز کرد. اگرچه تابلو در شرایط خوبی بود، سطح آن با جلایی پوشانده شده بود که با گذر زمان تیره شده بود، رنگ‌های سرد و لطیف نقاشی را به زردی متمایل کرده بود. شولتزل بر روی پاک‌کردن این لایه متمرکز بود.
پس از این‌که آزمایش‌هایی در آکادمی هنرهای زیبای درسدن و بررسی‌های اشعه‌ی ایکس و فلوئورسنت با حمایت موزه‌ی رایکس در آمستردام انجام شد، تأیید شد که رنگ‌آمیزی مجدد، بسیار تازه‌تر از نقاشی است؛ و تصمیمی برای برداشتن لایه‌ی رنگ جدید و نمایان‌ساختن کوپیدو در اوایل سال ۲۰۱۸ گرفته شد. هیأتی از متخصصان خارجی از جمله «ایگه ورسلیپه» از موزه‌ی «رایکس» و «آرتور ویلاک» از «نشنال‌گالری» واشینگتن، به مرمت‌گران مشاوره می‌دهند. هزینه‌ی این فعالیت‌ها با حمایت بنیاد «هاتا» (HataFoundation) در آمستردام و توکیو تأمین می‌شود.
تلاش دقیق شولتزل نیاز به یک میکروسکوپ و تیغ جراحی دارد که به او امکان می‌دهد رنگ مجدد را بدون برداشتن جلای نسخه‌ی اصلی نقاشی ورمیر جدا کند. نیمی از بدن کوپیدو تاکنون نمایان شده است؛ و ادامه‌ی کار حدوداً به یک سال دیگر زمان نیاز خواهد داشت. تابلوی دختر در حال نامه‌خواندن پشت پنجره‌ی باز در وضعیت فعلیِ نیمه‌ترمیم‌شده‌اش از ۸ مه تا ۱۶ ژوئن در «جمالدگالری» در «سمپرباو» در درسدن به نمایش درخواهد آمد.
درسدن دو نقاشی از ورمیر را در اختیار دارد، که از جمله مهم‌ترین و باارش‌ترین گنجینه‌های مجموعه‌های هنری غنی این شهر هستند. دومین اثر، تابلوی زن دلاله (۱۶۵۶)، بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ مرمت شده است.
پی نوشت:
[۱] فرشته وصل‌کننده قلب‌ها که به صورت کودکی بالدار با تیروکمان تصویر می‌شود.
[۲] اثر ورمیر
منبع: The art newspaper
نویسنده: CATHERINE HICKLEY
در همین زمینه اینجا بیشتر بخوانید:
پرونده تکنولوژی های مرمت:
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- گل‌های آفتاب‌گردان ون‌گوگ از دیوار موزه پایین آمد
چهار تکنولوژی که به جعل آثار هنری پایان خواهند داد | قسمت اول
چهار تکنولوژی که به جعل آثار هنری پایان خواهند داد | قسمت دوم
مطالب دیگر:
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- اصالت‌سنجی تمام آثار مودیلیانی در موزه‌های فرانسه آغاز می‌شود
