عمر النجدی پیوندی متفاوت میان سنت، هنر مصری و موجودات معاصر

عمر النجدی در عصر خود یکی از گرانقیمت‌ترین هنرمندان زنده در خاورمیانه

پرونده معرفی هنرمندان عرب | قسمت هجدهم

مجله هنرهای تجسمی آوام: دنیا حافظی حقانی

عمر النجدی[۱] نقاش اکسپرسیونیست انتزاعی و کوبیسم[۲] متولد سال ۱۹۳۱ در سال ۲۰۱۹ درگذشت. همچنین او یک هنرمند، فیلسوف و موسیقیدان مصری بود که به جهت مجموعه‌ای از آثارش که بر اساس اشکال خوشنویسی منحصربه‌فردش کار شده بود به شهرت رسید. این هنرمند در سال ۱۹۵۳ از دانشکده هنرهای زیبا «که اکنون بخشی از دانشگاه حلوان در قاهره است»[۳] فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل به روسیه و ایتالیا رفت. در روسیه سرامیک خواند و سپس در ایتالیا در سال ۱۹۶۵ از آکادمی ونیز[۴] فارغ‌التحصیل شد. النجدی عضو فعال جامعه هنری قاهره[۵]، عضو گروه هنرمندان لیبرال[۶] به رهبری طاها حسین[۷] بود. این هنرمند در سال ۱۹۶۴ گروه موسوم به موزاییک مصر[۸] را تشکیل داد. او در رسانه‌ها به‌عنوان «پیکاسو مصری»[۹] شناخته‌شده است.

عمر النجدی هنرمند مصری و عرب

النجدی فعالیتی را در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ آغاز کرد که بر اساس آن عدد یک را به شکل‌هایی تکرار می‌کرد و همچنین آن را با اولین حرف الفبای، الف، ادغام و باز تکرار کرد و آن را به نمایش گذاشت و درنتیجه خلاصه‌نویسی موزونی در آن ایجاد کرد. النجدی با حداقل فرم، ترکیبی تپنده و چندبعدی می‌ساخت که نمادی از طبیعت تجزیه‌ناپذیر الهی بود. او از تکرار مداوم یک کلمه و تصوف شرقی در آثار خوشنویسی خود الهام گرفت.

عمر النجدی هنرمند مصری و عرب

النجدی در طول دوران حرفه‌ای خود از تعهد به یک سبک هنری خاص خودداری کرد و الهامات خود را از فرهنگ‌های متنوع روستایی و منطقه محبوبش قاهره به نمایش گذاشت. این هنرمند همچنین پیوندی متفاوت بین هنرهای سنتی که از تمدن‌های مصر باستان برمی‌آمد با هنرهای اسلامی، قبطی[۱۰] و همچنین دیگر مناطق شرقی را در آثار خود به نمایش گذاشت و اشکال و معانی آن‌ها را از طریق بینش منحصربه‌فرد خود تفسیر کرد.

عمر النجدی هنرمند مصری و عرب

آثار او امروزه در مجموعه‌های خصوصی و موزه‌های سراسر جهان نگهداری می‌شود. در ۱۶ مارچ ۱۹۹۲ اثر نقاشی او به نام سارایوو[۱۱] به قیمت ۱.۱۴۵.۰۰۰ دلار به فروش رفت؛ که در آن زمان پرفروش‌ترین اثر هنری از یک هنرمند زنده در خاورمیانه بود. عرض این نقاشی ۱۱ متر و ۳ متر ارتفاع دارد و با الهام از جریان پاکسازی قومی مسلمانان بوسنیایی در جریان درگیری‌های صرب – کرواسی- بوسنی در سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴ ایجاد شد.

عمر النجدی هنرمند مصری و عرب

اگرچه النجدی عموماً به خاطر تصویرهای رنگارنگش که زندگی روزمره را به نمایش می‌گذارد شناخته‌شده است، اما سارایوو توانایی این هنرمند را در درک ماهیت درد به تصویر می‌کشاند. سه‌گانه سارایوو، بدون شک مهم‌ترین و بلند پروازانه‌ترین قطعه وی است، با تصویری شدید از رنج و رنگ‌های خاکی تیره که بارنگ فیروزه‌ای و قرمز مشخص شده است، توانایی این نقاش را به نمایش می‌گذارد.

عمر النجدی هنرمند مصری و عرب

امروزه از عمر النجدی به‌عنوان هنرمندی یاد می‌شود که توانست احساسات انسانی را با ادغام سنت، هنر مصری و موجودات معاصر پیوند داده و به نمایش بگذارد.

عمر النجدی هنرمند مصری و عرب
عمر النجدی هنرمند مصری و عرب

[۱] Omar El-Nagdi

[۲] abstract expressionist and cubist

[۳] The Faculty of Fine Arts now part of Helwan University of Cairo

[۴] Academy of Venice

[۵] Cairo’s art community

[۶] Liberal Artist’s group

[۷] Taha Hussein

[۸] Egyptian Mosaics Group

[۹] Egyptian Picasso

[۱۰] Coptic

[۱۱] Sarajevo

قسمت‌های قبلی این پرونده را اینجا بخوانید:

صلاح طاهر هنرمندی با زبانِ جهانی

زکریا الزینی نقاش نمادها

محمود سعد و ظهور ملی‌گرایی در مصر

عادل ال سیوی از تأثیرگذارترین هنرمندان معاصر مصر

حسن سلیمان | جدال با نقش هنر و هنرمند در جامعه

جورج البهجوری پدربزرگ کاریکاتور مصر

موتاژ نصر هنرمندی که کانال جیغ مردم سرزمینش است

گانزیر نقاش زنجیر دوچرخه

علاء عواض نقاش دیوارهایی برای جنگ و صلح

بهیه شهاب صدای زنان عرب

خالد حافظ و رابطه‌ی بین ریاضی و عاطفه 

سمیر رفیع، نقاش سوررئال مصری

پرتره‌ها و آثار چندوجهی مارگارت نخلا

عفت ناجی، نقاش اسطوره‌های مصر

جاذبیه‌ سری و نقاشی‌هایی از چهره‌های زنان قوی

انجی افلاطون، نقاش شورشیِ عرب

تحیه حلیم، نقاشی از رود نیل