عبدالهادی الجزار و نمادهای عامیانه آمیخته با فلسفه عامه

عبدالهادی الجزار با تمرکز بر هویت سنتی مصری

پرونده معرفی هنرمندان عرب | قسمت نوزدهم

مجله هنرهای تجسمی آوام: دنیا حافظی حقانی

عبدالهادی الجزار هنرمند مصری و هنرمندان عرب

عبدالهادی الجزار[۱] نقاش مصری متولد ۱۹۲۵ وفات در سال ۱۹۶۶، بود. او در میان هنرمندان نسل خود جایگاه منحصربه‌فردی را به خود اختصاص داده است. عضویت او در گروه هنر معاصر[۲]، موقعیت او را به‌عنوان یک هنرمند از طریق استفاده از تفسیر اجتماعی و تمرکز گروه بر هویت سنتی مصری ارتقا داد.

یکی از تلاش‌های اصلی این گروه تثبیت هنرهای مصری در فرهنگ خود بود، هنرمندان جست‌وجوی سنت‌های مصری را آغاز کردند و نمادهای عامیانه آمیخته با فلسفه عامه را به کاربردند تا هنر مصر را از آثار رمانتیک و غیرواقعی به‌جامانده از نقاشان شرق‌شناس پیشین غربی خلاص کنند.

این تفسیرها در نقاشی این هنرمند است، هنرمندی که تلاش می‌کند که تأثیرات مدرنیزاسیون توسط دولت مصر بر جامعه و شیوه زندگی آن را توضیح دهد.

این هنرمند در سال ۱۹۵۰ از مدرسه هنرهای زیبای قاهره فارغ‌التحصیل شد و پس‌ازآن به‌عنوان استادیار مشغول به کار شد. او اولین نمایشگاه انفرادی خود را در موزه هنر مدرن مصر[۳] در قاهره در سال ۱۹۵۱ برگزار کرد.

الجزار در سال‌های اولیه کار خود با مداد رنگی یا جوهر بر روی کاغذ نقاشی می‌کرد.

و همچنین سبک اولیه نقاشی‌های او برگرفته از اسطوره‌های عامه‌پسند بود، مضامین مذهبی سنتی و عرفانی را در سبکی خوانا به کار می‌برد که به‌طور هم‌زمان مصری بودن و خلق‌وخوی اجتماعی را با توجه به فقر و محرومیت نشان می‌داد.

این سبک کاملاً با فضای انقلاب افسران آزاد[۴] در سال ۱۹۵۲ که آرمان‌های سوسیالیستی عرب[۵] را ترویج می‌کردند، ادغام شد. درنتیجه این هنرمند در دوسالانه ونیز[۶] به‌عنوان یک هنرمند رسمی مصری شناخته شد و از دولت برای این کار در سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۷ دو بورسیه تحصیلی در رم، ایتالیا دریافت کرد و دیپلم خود را در زمینه هنر و مرمت از مدرسه هنر رم دریافت کرد.

و از سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۵ در بسیاری از نمایشگاه‌های بین‌المللی شرکت کرد و همچنین برنده چندین مدال و جوایز شد. در یکی از نمایشگاه‌های گروه هنر معاصر، او و استادش حسین یوسف امین “Hussein Youssef Amin”، به دلیل تفسیر سیاسی در آثارشان دستگیر شدند.

عبد الهادی در طول فعالیت کوتاه اما پربار خود به یکی از مهم‌ترین هنرمندان مصری دوران پس از جنگ تبدیل شد. او نقاشی را به سبک عامیانه و تحت تأثیر سورئالیسم[۷] و سنت‌ها و نقوش منظر شهری قاهره و باورهای مذهبی رایج آغاز کرد، اما بعداً در زندگی خود به تصاویر ماشین‌های عجیب و غیرممکن و سفرهای فضایی و دنیای فانتزی روی آورد.

معروف‌ترین اثر او، منشور[۸] ۱۹۶۲، نشان‌دهنده تغییراتی در او است زیرا هم جنبه‌هایی از اسطوره‌های قبلی و هم تصاویر متأخر از مدرن سازی و تأثیرات فناوری را دربرمی گیرد. از یک‌سو، این اثر از طریق بازنمایی دستاوردهای دوران ناصر[۹]، به‌ویژه منشور ملی همنام[۱۰] که سیاست‌های سوسیالیستی جدید مصر را ترسیم می‌کند، از پیامی ملی‌گرایانه حمایت می‌کند. نمادی از تعادل جدید بین صنعت و کشاورزی، یک دهقان سنتی و یک کارگر مدرن در کنار زنی سبزرنگ که طلسم پرچم مصر را بر تن دارد، قرار می‌گیرند. در پس‌زمینه، نمادهایی از اقتصاد و فناوری مصر ظاهر می‌شود: کانال سوئز[۱۱] و سد بلند اسوان[۱۲]. باوجوداینکه این هنرمند، همانند هنرمندان قبل از خود، از زن به‌عنوان نماد مصر استفاده می‌کند، اما در این تصویر در عوض زن نمادی توخالی به نظر می‌رسد در مقابل به تصویر کشیدن فناوری و بیانگر سرخوردگی و ناکارآمدی روزافزون حاکمیت آن دوره.