چیدمان نور با گردآوری قدرت الله عاقلی در گالری ثالث
نگاهی به نمایشگاه در قلمرو نور
سایت تندیس نویسنده مخاطب سارا ساسانی
نور برای انسان همیشه عنصری جذاب و خیره کننده و نمادی از روشنی، هدایت و راستی بوده است. نور با مفاهیمی چون روزنهی امید، فردای سپید، امید و طلوعی دوباره تناظر داشته است؛ در حالی که در هنر معاصر، کاربرد نور در آثار مفهومی و به ویژه حجم تغییر کرده است. نورهای رنگی و در حقیقت «نئون»های رنگی، بخشی از اثر هنری شدهاند، نه ابزاری برای نمود حجم و سایهــروشن در نقاشیها و یا نشان دهندهی گذر زمان در آثار نقاشان امپرسیونیسم.
«در قلمرو نور» عنوان نمایشگاه گروهی است که غالب کارها حجم است و در بین آثار عکس کمتر به چشم میخورد. این نمایشگاه در تاریخ بیستم مرداد، در گالری ثالث افتتاح شده است. قدرت الله عاقلی، مجسمهساز، این نمایشگاه را که شامل ۱۷ اثر از ۱۷ هنرمند است؛ گردآوری کرده. همهی آثار به جز یک اثر از حجمهایی تشکیل شدهاند که با توجه به گرایش گردآورنده دور از انتظار نیستند.
پیش از این در قرن بیستم نیز شاهد آثاری با محوریت نور بودهایم، که آنها نیز بیشتر شامل مجسمه و حجم بودهاند، در تاریخ هنر معاصر هم به چشم میخورند. بروس ناومان در اثری با عنوان «قابهای نئونی از نیمهی چپ بدن من که در فواصل ۱۰ اینچی گرفته شدهاند.» که در سال ۱۹۶۶ خلق کرده بود ارائهای ساده از نور را با استفاده از نئون به اجرا درآورد. همچنین در سال ۱۹۷۵ دان فلاوین اثری را با فلورسنتهای سبز، صورتی و آبی خلق کرد. از دیگر آثار هنرمندان غربی میتوان به «شاهراه الکترونیک» اثری از نام جون پایک اشاره کرد. پایک نیز فرمی از نقشهی کشورها را در ابعادی بزرگ بر صفحهای عریض ساطع کرده بود که بدین شکل اقلیمها با نئونهای رنگی مرزبندی شده بودند.
از آثار غربی که بگذریم، آثار نورانی از حیث الکترونیک در ایران نیز بی سابقه نبوده است؛ در سال ۱۳۹۰ گالری شیرین نیز نمایشگاهی گروهی از آثاری با محوریت نور برگزار کرد و اکنون ثالث احجامی نورانی و رنگین را در خود جای داده است. در گالری نوری به جز نور آثار پراکنده نیست و آثار به نمایش درآمده با بازتاب نورهایشان قابل رؤیت و مشاهده شدهاند.
همانطور که اشاره شد، آثار این نمایشگاه به جز تنها یک عکس، اثری بدون عنوان از آرمان استپانیان، همه حجم هستند. حجمهایی نورانی با نوارهای نئونی و یا نورهایی که برای آنها تعبیه شده است.
این آثار را به طور کلی میتوان در دو بخش مورد بررسی قرر داد؛ تقریباً نیمی از آثار حاوی فرم هستند و نیمی دیگر شامل تایپوگرافی فارسی- کلمات و جملات فارسی- میشوند.
واژگانی چون «چلچله»، «جیک، جیک»، «جلزولز» و غیره که آهنگی از واج آرایی زبان فارسی و موسیقی ملایمی را در تابلوهای نئونی ایمان صفایی به نمایش می گذارد. گویی بخشی از فضای شهری در قالب سردر نئونی مغازهها را به داخل وایت باکس گالری آورده است.
در بخشی دیگر، دو اثر با تزئینات هنر آینه کاری به چشم می خورد؛ یکی اثر مهدی میرباقری با عنوان «گچ پژ» و دیگری اثر شیرین حسین وند که کوکاکولا – نماد فرهنگ مصرفی و تئوری مک دونالدیزه شدن جرج ریتزر- را به نمایش می گذارد که این نماد غربی با تزئین آینه کاری تضادی ملموس را در بر دارد.
درمیان این آثار، اثر «حجله» صادق تیرافکن نیز خودنمایی می کند. بیشتر آثار صادق تیرافکن به ویژه در دورهی دوم کار هنریاش از آثاری با نمادهای شرقی و البته ایرانی و عنصر برجستهی نور بهره میبرد.
خانه یکی از مفاهیمی است که هرگاه آن را در قالب حجم میبینم حتماً در آن نام بهروز حشمت را جستجو می کنم. حشمت هنرمند ایرانی مقیم اتریش است که به دلیل کوچ اجباری که از وطن خود داشته، اغلب آثارش را با مفهوم خانه خلق میکند. این بار یکی از صدها خانه سیاه او در ثالث با نئونهایی سبز درخشان شده بود.
بخش دیگری از آثار نیز، همچون اثر صبری، سرسریان، ارباب سلجوقی، غلامی و راد فرمی از نور را به نمایش گذاشتهاند. به بیان بهتر نور این احجام را معنا بخشیده و خود نیز جزو ملزومات اثر شده است.
دو اثر دیگر، اثر عاقلی است که سردیسی از یک زن را نشان میدهد -طرحی از یک انسان- و اثر رشیدی با عنوان «فرشته» طرحی از یک حیوان است که نئون به همراه اسکلت خرگوش آن را تشکیل میدهد.
انتخاب و گزینش این آثار در دو دستهی فرم و تحریر حروف فارسی در قالب واژه، در کنار هم تا حدودی قابل پذیرش است، اما تنها عکس موجود در نمایشگاه در این میان به دلیل یگانه بودن کمی ناهمخوان به نظر میرسد. شاید بهتر این بود که برای حفظ انسجام و هماهنگی در مجموع آثار، آثار دو بعدی در این قلمرو تکرار میشدند.
البته این عدم انسجام و هماهنگی تا حدی ناشی از پدیدۀ تعدد نمایشگاههای گروهی «گردآوری شده» است. در این دو سه سال اخیر در ایران، نمایشگاههای گروهی بسیاری برگزار شده که کسانی آنها را گردآوری و یا هنربانی کردهاند. اغلب این نمایشگاهها مناسبتی و یا موضوعی هستند که در بیشتر موارد مخاطب با مجموعهای ناهمگون، آشفته و پراکنده به لحاظ فرم، محتوا و شکل ارائۀ اثر مواجه میشود، که باعث سردرگمی و آشفتگی ذهن مخاطب می شود.
به هر صورت تب جدید نمایشگاه گردانی – در بیشتر مواردــ در نمایشگاههای گروهی دیده می شود که حاصل آن با استانداردهای جهانی تفاوت چشمگیری دارد، چرا که دانش هنربانان متأخر ایرانی نیز با سطح استانداردهای جهانی فاصلهی زیادی دارد.
گزارش تصویری دیگر نمایشگاهها را در لینکهای زیر دنبال کنید:
ناگفتههایی از بازیگران اصلی دنیای هنر و هنرمندان موفق
هنرمندان موفق چه مسیری را طی میکنند؟ ماگنوس رش نویسنده کتاب «چگونه هنرمند موفقی شویم؟» میگوید: حیرت میکنم از اینکه میبینم هنرمندان چقدر اطلاعات کمی از تاریخچه بازار هنر، ساختار قدرت و بازیگران اصلی آن دارند؛ مانند هر بازار دیگری، درک تاریخچه بازار هنر میتواند در پیشبینی آینده آن به ما کمک کند. همچنین در ادامه میدهد: زمانی که فعالیتم را در دنیای هنر شروع کردم، یک حرف، وِرد زبان همه هنرمندان بود: «نمیتوان خلاقیت را اندازه گرفت. موفقشدن یک […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
هامد جابرها تاریخ و تن را در میان ژلاتین محبوس میکند
هامد جابرها تاریخ و تن را در میان ژلاتین محبوس میکند گزارش تصویری نمایشگاه انفرادی با عنوان کندن در گالری آران نمایشگاه تا ۱۰ شهریور دایر است آدرس: کریم خان زند، خردمند شمالی کوچه دی پلاک ۱۲ ساعات بازدید هر روز ۱-۷ بعد از ظهر به غیر از جمعه های غیرافتتاحیهنمایشگاه انفرادی هامد جابرها با عنوان «کندن» سومین نمایشگاه وی است. این نمایشگاه فصل دوم از نمایشگاه «زوال» است؛ و شامل ویدئو، عکس، چیدمان و کتاب است. بن مایه آثار جابرها […]
ناگفتههایی از بازیگران اصلی دنیای هنر و هنرمندان موفق
هنرمندان موفق چه مسیری را طی میکنند؟ ماگنوس رش نویسنده کتاب «چگونه هنرمند موفقی شویم؟» میگوید: حیرت میکنم از اینکه میبینم هنرمندان چقدر اطلاعات کمی از تاریخچه بازار هنر، ساختار قدرت و بازیگران اصلی آن دارند؛ مانند هر بازار دیگری، درک تاریخچه بازار هنر میتواند در پیشبینی آینده آن به ما کمک کند. همچنین در ادامه میدهد: زمانی که فعالیتم را در دنیای هنر شروع کردم، یک حرف، وِرد زبان همه هنرمندان بود: «نمیتوان خلاقیت را اندازه گرفت. موفقشدن یک […]
هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
هنرمند/منتقد | اثر چیست؟ معنای احتمالی آن چیست؟ به چه درد میخورد؟ در این روزهایی که عکس و عکاسی از من گریختهاست یا من از آن فرار کردهام چه چیز میتواند برایم بامعناتر/بیمعناتر از دبیری بخش عکاسی یک مجلۀ هنری باشد. رنگ این روزها رنگ همهچیز را عوض کرده است. عکس برایم رنگباختهاست و میدانم به سبب همین رنگعوضکردنش در لحظه است که اینگونه دوستش میدارم.[…][۱] […] موضوع، خود عکاسی است همانگونه که چیزها خود عکس هستند. «من» هم تکهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
گزارش تصویری نمایشگاه عکس میلاد کارآموز با عنوان سرای آینهها
گزارش تصویری نمایشگاه عکس میلاد کارآموز با عنوان سرای آینهها گالری مهروا سایت تندیس: محدثه شادمهر نمایشگاه تا ۳۰ مرداد ادامه دارد ساعات بازدید: ۱۷ تا ۲۱، گالری پنجشنبهها تعطیل است. آدرس: خیابان کریم خان زند، خیابان شهید عضدی( آبان جنوبی)، شماره ۳۸ تلفن: ۸۸۹۳۹۰۴۶ این هفته در گالری مهروا شاهد نمایشگاه انفرادی عکس با عنوان سرای آینهها بودیم. عکسهایی از انسانهای پیچیده شده در مفاهیم از پیش تعیین شده. گویی هویت از آنها گرفته شده است. هر فرد در نقشی که جامعه […]
