رزیتا شرف‌جهان از تاثیر مجله تندیس بر جامعه تجسمی چه میگوید؟
گفتگوی اختصاصی سایت تندیس با اهالی هنر در اهمیت مجله تندیس
وب‌سایت تندیس در راستای اهمیتِ مجله‌ی تندیسی که از ابتدای سال ۹۷ هنوز منتشر نشده‌است و جایگاه آن در جامعه تجسمی ایران در بیش از یک دهه گذشته گفتگوهایی با هنرمندان و صاحب‌نظران این حوزه ترتیب داده است تا از خلالِ آن، هم نقش این مجله در طول سال‌های انتشارش مورد نقد و بررسی قرار گیرد و همچنین شاید مسیری برای خروج از این بن‌بست پیش پایِ دست‌اندرکاران این مجله گشوده شود.
استقلال نشریات امر مهمی است که باید صاحبین آن‌ها مکانیزم‌اش را بیابند؛ این که نشریه‌ای در عین حال که از نظر مالی متکی به خودش است بتواند تداوم نیز داشته باشد. استقلال مالی یک نشریه امری است که تأثیر مستقیمی بر محتوای نشریه دارد و امکان نقد را فراهم آورده، به مخاطبانش زاویه دید می‌دهد.
رزیتا شرف‌جهان – مدیر گالری طراحان آزاد – تندیس را نخستین نشریه‌ی تخصصی حوزه‌ی تجسمی می‌داند و میگوید: موقعی که مجله‌ی تندیس فعالیت خود را آغاز کرد، هیچ نشریه‌ی هنری دیگری مشابه آن وجود نداشت. برای سالیان طولانی بخش‌هایی از مجله گلستانه و برخی دیگر از مجلات بودند که فقط یک بخش تجسمی داشتند، اما اینکه یک مجله‌ی تخصصی تجسمی به صورت پیوسته منتشر شود، اصلاً چنین چیزی نبود. به همین خاطر، انتشار تندیس برای خانواده‌ی بزرگ هنری ایران اتفاق مهمی بود.
او اضافه می‌کند: در کنار تندیس و هم زمان با آن، مجله‌ی «حرفه: هنرمند» هم فعالیتش را آغاز کرد، ولی «حرفه: هنرمند» با فاصله‌های طولانی منتشر می‌شد و بیشتر یک نشریه تحلیلی بود که کمتر گزارش داشت و مباحث خبری را کمتر پوشش می‌داد. درنتیجه این دو نشریه، برای مدت‌زمان طولانی جایگاه متفاوت خود را داشتند و شاید طی همین دو سه سال اخیر است که نشریات دیگری پا به میدان گذاشته‌اند.
او پایگاه مجله‌ی تندیس را گسترده ارزیابی می‌کند و خاطرنشان می‌‌سازد: اهمیت تندیس از این نظر بود که به دست همه‌ی هنرمندها در شهرهای محتلف ایران می‌رسید. همچنین پایگاه گسترده‌ای در میان دانشجوها و هنرجوها داشت. زمانی که فضای اطلاع‌رسانی همانند این روزها وجود نداشت، این نشریه سعی می‌کرد این وظیفه را انجام دهد، و فوق‌العاده مؤثر بود. همه به نوعی مدیون تندیس هستیم و از این نظر قابل مقایسه با دوره‌ی قبل از آن نبود. به همین خاطر است که جامعه هنری نسبت به تعطیل شدنش به سرعت واکنش نشان داد و متأثر شد.
شرف‌جهان با بیان انتقاداتی به رویکرد تندیس می‌افزاید: در تمام سال‌هایی که تندیس منتشر می‌شد یک خط مشی مشخص را حفظ کرد، خب شاید من شخصاً بعضی وقت‌ها به این خط مشی انتقاد هم داشتم. خود من شخصاً یک رویکرد معاصرتری را در حوزه تجسمی دنبال می‌کنم و انتظار داشتم که تندیس هم اینگونه باشد، ولی کمتر این اتفاق می‌افتاد و به ویژه در اوایل نیز موافقتی با هنرهای جدید نداشت. ولی به هر حال تندیس نشریه‌ی سالمی بود. منظم منتشر می‌شد و می‌دانم که کار و زحمت زیادی صرف آن می‌شد. بیشترین کمبودی که این روزها حس می‌شود، فقدان یک مجله‌ی منظم و ادواری است.
او نشریات گوناگون در حوزه‌ی تجسمی را دسته‌بندی می‌کند و میگوید: هر نشریه‌ای می‌تواند بخش‌هایی از یک نیاز را جبران کند. بعضاً نشریات هنری‌ای منتشر می‌شوند که به مارکت هنر توجه نشان می‌دهند. همچنین نشریات دیگری هستند که سعی می‌کنند بیشتر به بحث‌های تئوریک و تاریخ هنری توجه داشته باشند.
مدیر گالری طراحان آزاد ادامه‌ی انتشار تندیس را مستلزمِ فضای بیشتری برای نقد می‌داند و ادامه می‌دهد: تندیس با همان شیوه‌ای که منتشر می‌شد رویکرد خاص خودش را داشت و همین مسئله باعث می‌شد که جایگاه خودش را نیز داشته باشد. توقعی که من از تندیس داشتم و دارم این است که به مسئله‌ی نقد بیشتر توجه کند و بیشتر در این زمینه کار کند. البته همه می‌دانیم که ما با مشکل منتقد مواجه هستیم، ولی اگر تندیس را از سال‌های شروع فعالیت‌اش تا سال‌های پایانی آن در نظر بگیریم، توانست چند منتقد قابل توجه را به جامعه‌ی تجسمی کشور عرضه کند.
او در پایان با تأکید بر اهمیت استقلال یک مجله میگوید: در این سال‌ها تندیس توانسته بود همه‌ی فراز و نشیب‌ها را پشت سر بگذارد و استقلال خودش را حفظ کند. این روزها در حوزه‌ی مطبوعات ما بیشترین چیزی که نیاز داریم، یک نشریه مستقل است که فارغ از امر بازار با یک رویکرد انتقادی کار کند. در این میان، فضای مجازی هم مسئله‌ای است که تأثیر زیادی روی مجلات کاغذی گذاشته است و بسیاری از مجلات مهم دنیا را وادار به تعطیلی کرده و آن‌ها را به سمت وب‌سایت سوق داده است. ولی جای نقد مفصل و بررسی‌های بنیادی سایت‌ها نیستند بلکه این مهم باید در فضای مجلات تخصصی اتفاق بیفتد.
گفتگوهای پیشین را در هیمن زمینه اینجا بخوانید:
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- علیرضا سمیع آذر از تاثیر مجله تندیس بر جامعه تجسمی چه میگوید؟
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- نصرت‌الله مسلمیان از تاثیر مجله تندیس بر جامعه تجسمی چه میگوید؟
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- بهزاد حاتم از تاثیر مجله تندیس بر جامعه تجسمی چه میگوید؟
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- علی ذاکری از تاثیر مجله تندیس بر جامعه تجسمی چه میگوید؟
- هنرمند/منتقد؛ هم این و هم آن
- مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
- هرمز همتیان از تاثیر مجله تندیس بر جامعه تجسمی چه میگوید؟
