تصویرسازی رویاهای امروز در کارنمای شبنم شعبانی

نقدی بر نمایشگاه «گیان» در گالری فرمانفرما

آوام مگ به قلم جاویدرمضانی

نقاشی امروز ایران سرشار از فراوانی است. این فراوانی حکایت از تغییری در عمق اندیشه ایرانی دارد. ده سال پیش موج جوانان از راه رسیده در تمام زمینه‌ها تحولی را نوید می‌دادند که در عرصه هنر هم می‌توان جریان مشخص آن را احساس کرد.
بسیاری از نمایش‌های نقاشی ناپختگی مشهودی را در منظر عموم قرار می‌دهند و بیشتر دغدغه هنرمندان مکان و تبلیغ و حضور در صحنه است. اما تنگناها و رقابت‌ها کم کم گالری را از مکان نمایش به مکان تحلیل و بررسی و تلاش برای داشتن لحن و رویکرد بدل کرده است. چرا که خریداران نقاشی هم از توجه به هنرمندان پر فروش به سمت تحلیل فردی خود از هنر و علایق شخصی و روحی متمایل شده‌اند. تحلیل و بررسی در بستر فرهنگ تصویری هنر زیبا شناسانه در حال گسترش است و هنرمندان وجوه عقلانی و حسانی خود را در جهت حل کردن مسائل بصری و ارتباط گرفتن با مخاطب بکار بسته‌اند. و البته کسانی خبر را زود تر دریافت می‌کنند و پذیرای تحولند این هنرمندان خود را تقلید نمی‌کنند و در زمان و مکان حال زندگی می‌کنند.
این مقدمه را در باب ورود به نمایشگاه خانم شبنم شعبانی نگاشتم باید اعتراف کنم چرخش قابل توجه در مضمون آثار شعبانی مرا شگفت زده کرد. سال گذشته در گالری گلستان هنرمند نمایشی را سامان داده بود و شما با آثاری فیگاریتو از زنان مواجه می‌شدید که دارای سلامت آناتومی در حرکت و تناسبات ترکیب بندی بود. این تصاویر با رنگ گذاری خشن و رنگهایی درخشان قابل توجه خریدارانی می‌توانست باشد که کمتر به عمق معنای تصویر و نقاشی توجه می‌کردند با اینکه به لحاظ تکنیک هنرمند توانا و صاحب صنعت است ولی انتخاب سوژه جایگاه وی را کمتر دچار ریسک می‌گرداند.
هنرمندان این حرکت‌ها را ناشی از تاثرات روحی و زیستس خود می‌دانند ولی به لحاظ فکری برای نقاش در گیر معاصریت این گونه دیدن به تنهایی قابل توجیه نیست. اما این هفته در نمایش گالری فرمانفرما ما با هنرمندی مواجه بودیم که مناظری طبیعی را بر روی دیوار قرار می‌دهد. در میان این مناظر رگه‌های ناخوداگاه فیگورهای انسانی را احساس می‌کنیم. در واقع انتخاب نوعی سمبلیسم و راز ورزی، چرخش فکری نقاش را، نشان میدهد.
شبنم شعبانی متولد 1359 است و دارای مدرک کارشناسی ارشد نقاشی از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد است وی ازسال 83 به عرصه هنر حرفه‌ای وارد شده کارنماهای متعدد گروهی و انفرادی وی در داخل و خارج ایران. نشان از فعالیت و عطش روحی هنرمند دارد.
توجه هنرمند به طبیعت و ارتباط آن با زیست معاصر انسان، محور نگاه، این مجموعه است. استفاده از گیاهان به عنوان بهانه و سوژه در جایگاه نشانه‌شناسی خود قابل تامل می‌باشد و در عین حال بافت خشن و ضربات قلم موی پرقدرت، تلاش هنرمند برای یافتن زبان بصری نوینی را نوید می‌دهد این نوع برخورد با کارماده رنگ و بافت بیشتر در نقاشان آلمانی مکتب لایپزیک مشاهده میکنیم که امروزه روشی متداول و رها برای بازنمایی طبیعت است.
شعبانی قدرت فضاسازی خود را در این تابلوها نشان داده است پلان بندی درست و چند لایه به بیننده امکان می‌دهد که از عمق ناپیدای تصاویر لذت ببرد در عین حال خشونت این تصاویر جهان احساسی بیننده را خدشه دار می‌کند این تناقض امکان بیانگری گسترده‌ای به نقاش داده است تا اعتراض خود به روابط انسان و طبیعت مقهور شده را بیان نماید.
تلاقی این عناصر فکری و عملی، در چشم اندازی طبیعی و با رنگ‌هایی بسیار خیره کننده بر جان تابلوی نقاشی هنرمند می‌نشیند.
رنگ‌هایی که در عدم وضوح و تعهد به حقیقت واقعگرایانه دیده می‌شوند همچون لکه‌های حیران گواه نظمی درونگرهستند که ذهن مخاطب امکان تحلیل موردی عناصر را از دست می‌‎دهد و باید یک کل را دریافت و تحلیل نماید. این چالشی برای درک متعارف انسان از طبیعت است.
هنر او بسیار به هنرهای اکسپرسیو شباهت دارد و بینده اثر می‌بایست برای درک آن، تمام حواس خود را متوجه و متمرکز کند تا از اجرای همزمان رنگ‌ها و فرم‌ها لذت ببرد، اگر چه که این رویکرد اغوا کننده به نظر می‌رسد اما پیچیدگی اثر فهم آن را برای مخاطب دشوار کرده است. مسیر هنرمند از فضاهای فرمالیستی به سوی عناصر فیگوراتیو و نگاه بیانگری به سادگی قابل تفکیک نیست اما تکاپوی وی برای یافتن و ساختن را آشکار می‌کند.
آنچه بر تابلوی نقاشی شکل می‌گیرد قطعا رویای گذشته نیست نگاهی است به فردا و در واقع امکان تصویرسازی رویاهای امروز است تا در نظام تکرار زیستن، جوانه‌های امید و زیبایی اندیشه انسانی از تکرار رها شوند.

نقد نمایشگاه‌های قبل به قلم جاوید رمضانی را اینجا بخوانید:

تاویل | نقدی بر کارنامه نقاشی علی ترقی جاه

انتشار: 4 دی 1397

تاویل | نقدی بر کارنامه نقاشی علی ترقی جاه گالری گلستان آوام مگ: به قلم جاوید رمضانی هرکس علم خیال را نداند بویی ازمعرفت نبرده است. این آغاز معرفت شناسی ابن عربی است. مشخصا این عالم خیال نزد ابن عربی فراتر از عوالم زیبایی شناسی احساس و عاطفه شاعرانه مورد نظر ماست. این را از ان رو گفتم که نمایش اثار علی ترقی جاه به گفته وی با جملاتی از ابن عربی آغاز گردیده بود. هنرمند در بیانیه خود می‌گوید […]

تصویرسازی رویاهای امروز در کارنمای شبنم شعبانی

تصویرسازی رویاهای امروز در کارنمای شبنم شعبانی

نقدی بر نمایشگاه «گیان» در گالری فرمانفرما

آوام مگ به قلم جاویدرمضانی

نویسنده

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ