انعام خریدار[۱] مبلغی است که به قیمت چکش برنده یا خریدار اثر اضافه می‌شود؛ این مبلغ حق‌العملی است که حراج به دلیل واسطه‌گری از خریدار اثر دریافت می‌کند. در اروپا مالیات بر ارزش افزوده و در برخی از ایالت‌های آمریکا نیز مالیات بر فروش به این حق‌العمل اضافه می‌شود.
تاریخچه این موضوع به روم باستان باز می‌گردد، در بخشی از کتاب هل من یزید آمده که «شواهدی وجود دارد که رومیان برای اولین بار دریافت «انعام خریدار » را ابداع کردند؛ چیزی که در دهه 1970میلادی دوباره مورد استفاده قرار گرفت. حدود نیم‌قرن قبل از سلطنت نرون و در زمان پادشاهی آگوستوس، خریداران ملزم به پرداخت تقریباً دو درصد به-عنوان مالیات بودند. برایان لرمونت ، متخصص تاریخ حراجی‌ها، معتقد است که به احتمال زیاد رومیان باستان، نظیر امروز، امکان بازدید آثار قبل از حراج را نیز داشتند.
در بخش دیگر این کتاب نیز به این اشاره شده که «از سال ۱۹۷۵ کریستیز و ساتبیز شروع به دریافت «انعام خریدار» تا ۱۰ درصد ارزش اثر کردند و در مقابل کمیسیون فروشنده را از ۱۵ درصد به ۱۰ درصد کاهش دادند. مطرح شدن انعام خریدار، منجر به این شد که خریداران به جای فروشندگان درآمد اصلی خانه‌های حراج را تامین کنند. کریستیز اولین شرکتی بود که موضوع انعام خریدار را پیش کشید. ساتبیز تنها دو روز پس از کریستیز اقدام به دریافت انعام خریدار کرد و ادعا کرد که این همزمانی تصادفی بوده است… در بیشتر خانه‌های حراج، انعام خریدار بین ۱۰ تا ۲۵ درصد از قیمت فروش است، که معمولاً با افزایش قیمت، درصد انعام پایین‌تر می‌آید. استفاده از «مقیاس متغیر » برای تعیین انعام خریدار، بر اساس ارزش آثار، روشی نوآورانه و نسبتاً جدید است. به نظر می‌رسد که فشارهای رقابتی در میان خانه‌های حراج بزرگ منجر به استفاده از مقیاس متغیر شده است، زیرا با این روش هزینه‌های واقعی فروش اقلام هر حراج بهتر بازتاب پیدا می‌کند. با این حال، استفاده از مقیاس متغیر به دلیل این واقعیت هم هست که بیشتر درآمد خانه‌های حراج در سال‌های اخیر از طرف خریداران حاصل شده است [و نه فروشندگان!] و مبالغ مذکور معمولاً قابل مذاکره نیست. .. جالب است بدانید که اگر اثری فروخته نشود، حراجی نه انعام از خریدار و نه کمیسیون از فروشنده دریافت می‌کند. البته حراجی برای تامین بخشی از هزینه‌های حراج، معمولاً مبلغی را از فروشنده حتی در صورت عدم فروش آثار دریافت می‌کند…. در حال حاضر اکثر خانه‌های حراج بخش بسیار بیشتری از درآمد خود را نسبت به گذشته از انعام خریدار کسب می‌کنند. رایج‌ترین دلیل ذکر شده برای این موضوع، این است که خانه‌های حراج به‌طور فزاینده‌ای مجبور به ارائه تخفیف در میزان «کمیسیون» به فروشندگان عمده شده‌اند؛ و از طرف دیگر، خریداران کوچک قدرت چانه‌زنی کمی برای گرفتن تخفیف دارند، انعام خریدار به منبع جدیدی برای درآمد حراجی بدل شده است. این موضوع نشان می‌دهد که هزینه‌های واقعی چانه‌زنی در سال‌های اخیر تغییر کرده است.»
اگر چه با روی کار آمدن «انعام خریدار» خیلی‌ها آن را غیراخلاقی و یا بازدارنده می‌دانستند اما زمان نشان داده است که علاوه بر پذیرش خریداران، این موضوع موجب جذب فروشندگان بیشتر نیز شده است؛ چون انعام خریداران معمولاً مبالغ قابل مذاکره‌‍‌ای نیستند و فروشندگان امکان چانه‌زنی بیشتر بر کمیسیون فروشنده می‌یابند و در برخی از آثار این کمیسیون به صفر می‌رسد.
حراج تهران نیز در چند دوره اخیر از این موضوع استفاده و مبلغ ثابت ۱۰ درصد از قیمت چکش را به مبلغ پرداختی خریدار اضافه می‌کند. مشخص است که این نهاد از مرحله ایجاد سلیقه و ساختن مجموعه‌دار و خریدار داخلی کم کم در حال عبور است و با پیروی از این روند، سعی در همگامی با استانداردهای بین‌المللی دارد.
علاقه مندان به تهیه کتاب هل من یزید تاریخچه، سازوکار و نقش حراج‌های هنری میتوانند با شماره ۸۸۸۴۸۶۱۵ تماس و یا از طریق شماره ۹۱۰۲۱۸۷۵۵۹ سفارش خود را ثبت کنند.
ازه های نشر و دیگر کتاب‌های نشر آوام سرا
[۱] – buyer premium
