این مطلب در مجله تندیس شماره ۳۱۱ منتشر شده است.
کردآوری: شیرین قادر
این جایی مابین یک عکس و یک ویدئوست؛ اثری هنری که در جستوجوی تسخیر کامل یک لحظهی گذرا در زمان است.
در سال۲۰۱۱ جیمی بک۲ و کوین برگ۳ با تکنیک سینماگراف خود سروصدای زیادی به پا کردند. اصطلاح سینماگراف توسط این عکاسان آمریکایی ابداع می‌شود. در آغاز آنها از این تکنیک برای متحرک‌سازی عکس‌های فشن و خبری خود در هفته‌ی فشن نیویورک استفاده کردند. در شروع، یکی دو روز را صرف گرفتن آنا وینتورِ مجله‌ی ووگ۴ که در حال بررسی کت‌واک بود یا حرکت موی مدل‌های فشن نمودند. مردم آن‌قدر عاشق کارهای آنها شدند که بک و برگ به‌زودی کار خود را روی روایت‌های طولانی‌تر گسترش دادند که از آن جمله می‌توان به مجموعه‌ی سبک زندگی و سفر آنها اشاره کرد.
سینماگراف یک عکس دیجیتال است که در آن یک حرکت کوچک وجود دارد که مرتب تکرار می‌شود. اغلب با فرمت جیف منتشر می‌شوند و می‌توانند به بیننده توهم تماشای یک ویدئو را القا کنند. آنها معمولا با گرفتن یک سری عکس یا ضبط یک ویدئوی کوتاه و با کمک نرم‌افزارهای ویرایش تصویر و با ترکیب عکس‌ها یا فریم‌های ویدئو به صورت یک چرخه‌ی یکپارچه از فریم‌های متوالی تولید می‌شوند. این کار به شکلی انجام می‌شود که حرکت در بخشی از موضوع (برای مثال شخصی که پای آویزانش را تکان می‌دهد) به شکلی ارائه شود که به‌عنوان یک حرکت تکرارشونده و ادامه‌دار درک گردد که این در تضاد با سکون باقی تصویر است.
ترکیب عکاسی ثابت و ویدئو برای رها‌کردن یک عکس در زمان نتایج خیره‌کننده‌ای دارد و نشان می‌دهد که در قالب قدیمی جیف متحرک هنوز قابلیت‌های بالقوه‌ای وجود دارد که تحقق نیافته‌اند. جیف‌های متحرک برای مدت زمان طولانی قلمروی اتاق‌های گفت‌وگوی و میم‌های اینترنتی بودند، در مورد اینکه چگونه این زوج عکاس این ایده را یافتند که عکس‌های متحرک را تا سطحی هنری بالا ببرند، خودشان چنین می‌گویند: «ما می‌خواستیم بیشتر یک قصه بگوییم تا یک فریم عکس ثابت، اما هزینه‌های بالای یک ویدئو را نمی خواستیم. در حال آماده‌شدن برای هفته‌ی فشن، داشتیم تلاش می‌کردیم راهی بیابیم که نشان دهیم آنجا‌بودن چطور است، بنابراین سینماگراف از نیاز به قصه‌گویی درعصر پر‌سرعت دیجیتال متولد شد۵».
پایه و اساس همه‌ی اینها همیشه یک عکس ثابت است و به همین دلیل است که آنها حفظ رویکرد هنری و سبک بصری عکاسی ثابت جیمی بک را حفظ کرده‌اند. چیزی که آنها تلاش کردند به دست بیاورند لحظهی قبل و بعد از یک عکس گرفته‌شده است. آن دو بر این اعتقادند که سینماگراف‌ها از یک کیفیت سینمایی برخوردارند. بدین معنی که به همان خوبی که یک لحظه را شکار می‌کند مجموعه‌ای از تصاویر ثابت و در حال حرکت هستند. کوکو روچا۶ به‌خوبی آن را این‌گونه بیان کرده: «بیشتر از یک عکس، اما نه کاملا یک ویدئو».
از لحاظ تکنیکی سینماگراف‌ها با جیف‌های متحرک متفاوت هستند. یک جیف متحرک معمولا یک سکانس برگرفته از ویدئو است، هنر متحرک‌سازی تصویر، یا دیگر چیزهای مشابه هستند که به صورت یک جیف بازتولید می‌شوند. چیزی که برگ و بک سعی دارند انجام دهند متفاوت است زیرا همچنان یک عکس سنتی ثابت با یک لحظهی متحرک در آن باقی می‌ماند. برای آنها فرمت جیف کمتر اهمیت دارد. جیف تنها یک قالب است که از این طریق سینماگراف را به بهترین شکلی روی وب منتقل می‌کنند.
کوین پیش‌زمینه‌ا‌‌ی در گرافیک متحرک دارد و با فرمت جیف از اواسط دهه‌ی نود سر و کار داشت؛ اما این تکنیک خاص در حدود یک سال و نیم پیش شروع به شکل‌گیری کرد. از مجموع برآیند عکاسی جیمی بک و این تکنیک است که سینماگراف ساخته شد.
آنها برای انتخاب موضوع برای سینماگراف همیشه با یک عکس شروع می‌کنند. به‌عنوان یک قاعده‌ی کلی، آنها فقط از موضوعی که همچنان به نظرشان عکس ثابت خوبی است سینماگراف خلق می‌کنند. سینماگراف چکیده‌ی موضوع را با یک حرکت یا نمایش یک لحظه ثبت می‌کند؛ کاری که یک عکس نمی‌تواند. وقتی تصمیم می‌گیرند یک عکس ثابت را به یک سینماگراف تبدیل کنند، داستانی برای روایت‌کردن وجود دارد. این یک فرصت مغتنم است برای نگاه‌کردن به هر چیزی که ما در دنیا می‌شناسیم و نشان‌دادنش به یک شکل جدید؛ یک فرصت فوق‌العاده برای یک هنرمند و خالق جلوه‌های بصری است.
در ادامه مصاحبه‌ای از کوین برگ و جیمی بک که در سال ۲۰۱۴ با تایم انجام شده می‌آید که در آن به‌خوبی سیر ظهور و تکامل این مدیوم جدید از زبان خالقان آن روایت شده است.
وقتی عکس‌ها زنده می‌شوند: هنر سینماگراف
اینها جیف‌های معمولی شما نیستند. سینماگراف یک مدیوم است که توسط تیم ــ زن و شوهر ــ جیمی بک و کوین برگ ابداع و نام‌گذاری شد و در آن، لحظههای منحصر به فردی از حرکت در برابر یک تصویر، ثابت شده است. این دوگانگی، لحظه‌هایی آرام و تفکربرانگیز ایجاد می‌کند، که جیف‌های بی‌‌تکلف را به چیزی بس پالوده مبدل می‌سازد.
جوزف لین۷: سینماگراف چیست؟
کوین برگ: من به آن به‌عنوان یک عکس زنده فکر می‌کنم. یک عکس که درونش یک لحظهی زنده داره.
چطور نامش را پیدا کردید؟
برگ: ما فقط با ریشه‌های یونانی بازی کردیم. ما جست‌وجو کردیم چطور به واژه‌ی عکاسی دست پیدا کردند. (یادداشت ویراستار: به طور کلی پذیرفته شده که لغت فوتوگراف از واژه‌ی یونانی فوتو به معنای نور و گرافو به معنای من می‌نویسم، مشتق شده است.)
جیمی بک: ما می‌بایست به آن نامی می‌دادیم زیرا سر صحنه‌ی عکاسی می‌رفتیم و مردم همچنان می‌گفتند یکی از آن چیزهای متحرک بگیر. من از «آن چیزای متحرک»گفتن مردم خیلی خسته شده بودم، بنابراین ما به یک نام برای آن رسیدیم.
برگ: و جیف‌نامیدنش هم درست نبود، چون یک جیف می‌تواند خیلی معنا داشته باشه. این یک چیز خاص است که مشخصه‌های خودش رو داره. جیف مدیوم خودش را دارد.
بک: نام سینماگراف یک شبه فراگیر شد. من اسمی را که رویش گذاشتیم توییت کردم و از آنجا به شکل دیوانه واری پخش شد.
برگ: در آن زمان ما با دفتر علائم تجاری صحبت کردیم، آنها هم خوششان آمد، این یک اصطلاح توصیفی ـ عمومی است.
ممکن است فرآیندش را توضیح دهید؟
برگ: وقتی ما برای اولین بار شروع به انجام این کار کردیم، سوال این بود که می‌توانی در میان فرمت جیف یک لحظهی جاندار بسازی؟ من با یک دوربین ۵D Mark II با قابلیت ویدئو، صحنه‌های ثابت را عکاسی می‌کردم و کمی هم ویدئو می‌گرفتم و سپس کوین لحظهی متحرک را دستی می‌ساخت. حالا ما با دوربین سینمایی می‌گیریم، این‌طوری صحنه‌های ثابت با کیفیت ۵D Mark II درمی‌آیند و همچنین گرفتن صحنه‌های متحرک را ساده‌تر می‌سازد.
برگ: این واقعا در مورد ترکیب جهان ثابت و جهان متحرک است. دوربین‌های حال حاضر یک دنیای مبهم میان این دو هستند. دیگر یک دوربین عکاسی یا دوربین فیلم‌برداری نیستند. برای مثال، یک آیفون هر دو سنسور را داراست.
هر فریم مانند یک عکس ۳۵میلیمتری است. بنابراین دیگر یک عکس ثابت یا متحرک چیست؟ تفاوت قائل شدن میان این دو سخت است. ما با جمع‌کردن این دو تکنولوژی با یکدیگر در حال پاسخگویی به این مسئله هستیم.
واقعا خلق آن چقدر طول می‌کشد؟
برگ: به طور متوسط دو روز برای تمام‌کردن هر‌کدام زمان لازم است.
بک: بستگی دارد. حرکات انسان خیلی پیچیده‌تر است و زمان بیشتری می‌برد و ممکن است یک هفته فقط روی آن کار شود.
چطور این لحظه‌ها را انتخاب می‌کنید و در جستوجوی چه هستید؟
بک: برای ما این کمی زمان برد تا نوع نگاهمان به دنیا را برای رسیدن به سینماگراف بازاندیشی کنیم و سپس یک بار که شما می‌توانستید چشمان خود را برای انجام آن تمرین دهید، چیزها آشکار می‌شوند. شما فقط یک چیز متفاوت می‌بینید. دیدن این لحظههای کوچک متحرک که در اطراف ما وجود دارند و حقیقتا نسبت به آنها آگاه‌بودن! شما هر چیز دیگری در اطراف آن را متوقف می‌کنید و روی یک چیز واقعا زیبا و زنده متمرکز می‌شوید. شما باید واقعا درباره‌ی اینکه می‌خواهید توجه به چه‌چیز جلب شود مراقب باشید. مقدار زیادی از آن در زمان پس از تولید رخ می‌دهد، تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه چیزی زنده است و چه مقدار متحرک خواهد ماند.
برگ: و اینجا باید دلیلی برای متحرک‌بودن آن وجود داشته باشد. نه فقط چیزی حرکت می‌کند برای اینکه دلمان می‌خواهد. ما می‌خواهیم درباره‌ی اینکه چطور از این حرکت استفاده کنیم صرفه‌جو باشیم.
بک: این حتی بامزه است زیرا به مردم اجازه می‌دهد از طریق چشمان شما ببینند. من یکی از اسکچ‌های گریس کدینگتن۸ در شوی رالف لورن۹ در هفته‌ی مد نیویورک را داشتم. این بسیار جالب بود زیرا من در حال تماشای طرح بودم و هر چیز دیگری به‌نوعی ناپدید شده بود. من هیچ‌کس یا هیچ‌چیز را ندیدم. سپس شما آن را در یک سینماگراف بازآفرینی می‌کنید. این مانند این است که همه در حال تماشای طرح او هستند همان‌طور که من در حال تماشای آن بودم.
چرا این مدیوم را دوست دارید؟
بک: این در مورد قصه‌گو‌بودن است. بعضی اوقات مردم از من می‌پرسند فیلم (نگاتیو) بهتر از دیجیتال است؟ شما وسیله‌ی مناسب را برای کارتان انتخاب می‌کنید. بعضی وقت‌ها ساختن یک ویدئو ابزار درست برای کار شماست. بعضی اوقات یک سینماگراف بهترین نتیجه برای به اشتراک گذاشتن یک لحظه خواهد بود. بعضی اوقات یک عکس. شما رسانه‌ی درست آنچه می‌خواهید انجام دهید، آنچه می‌خواهید بگویید را به کار می‌گیرید.
پی‌نوشت:
- Cinemagraph
- Jamie Beck
- Kevin Burg
- Anna Wintour: Vogue سردبیر مجله‌ی
- So Long Animated GIFs, Hello Cinemagraph
- Coco Rocha
- Joseph C. Lin, Feb. 19, 2014
- Grace Coddington
- Ralph Lauren
منابع:
CINEMAGRAPHS, http://cinemagraphs.com
When Photos Come to Life: The Art of the Cinemagraph, www.time.com
So Long Animated GIFs, Hello Cinemagraph,www.huffingtonpost.com
