نگاهی به آثار طراحی و معماری زاها حَدید

به بهانه درگذشت زاها حدید ، بانوی هنرمند و معمار برجسته، عکاسان نیک هافمن و الن کرو عکس‌های مورد علاقه خود را از ساختمان‌های این معمار بین المللی منتشر نموده اند.

zaha-hadidزاها حدید، بانو‌ی هنرمند و معمار برجسته در روز پنجشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۵ (۳۱ مارس ۲۰۱۶) در بیمارستانی در میامی آمریکا و در پی حمله قلبی درگذشت. به گزارش گالری آنلاین هافمن و کرو که اولین بار در سال ۲۰۱۰ مجموعه ای از اثر تازه پایان یافته‌ی معماری زاها حدید، (اکادمی اِوِلین گریس) را عکاسی نمودند. این مجموعه منجر به آغاز یک همکاری مداوم و سفرهای آن‌ها به سراسر جهان جهت عکاسی از جاه طلبانه ترین پروژه های این معمار بریتانیایی عراقی الاصل گردید؛ از خانه اپرای گوانگژو در چین تا پل شیخ زاید در ابوظبی.

الن کرو گفته است: “من و نیک سال ها از ساختمان‌های زاها حدید عکاسی کردیم و به وضوح تمامی آن‌ها را به یاد می‌آورم؛ از اولین کارمان تا موزه ماکسیدر رم، مرکز ورزش‌های آبی، خانه اپرای گوانگژو، موزه ریورساید، کهکشان سوهو، موزه هنرهای الی و ادیت براد، موزه حیدر علی اف و سایر آثار آن‌ها هر یک از این طرح ها از پویاترین و هیجان ترین پروژه هایی بوده اند که تا به حال کار کرده ایم.”

[/one_half_last]

این زوج کاری به ندرت با یکدیگر بر روی یک پروژه کار می‌کنند اما آن‌ها یک استثنا در مورد مرکز حیدر‌علی‌اف در باکو قائل شدند و در سال ۲۰۱۳ آن‌ها با هم به عکاسی از آن پرداخته‌اند. یکی از این تصاویر عنوان بهترین تصویر سال ۲۰۱۴ در رقابت عکاسی معماری ارکید اواردز را به خود اختصاص‌داد.

زاها حدید زاده ۳۱ اکتبر، معمار برجسته در سبک واسازی بود. اغلب آثار وی انعکاس آمیزه‌ای از ساختمان‌سازی، زمین‌شناسی و مناظر اطراف است. آثار و طراحی‌های وی با حرکت و جریان داشتن، ضمن پیروی از هندسه نااقلیدسی، نظم جدیدی را در فضا ایجاد می‌کنند. معماری زاها حدید را می‌توان پلی میان مدرنیسم متقدم و عصر دیجیتال دانست.
 زاها حدید
موزه کورونز کوهستان مسنر، ایتالیا، ۲۰۱۱۵

حدید در سال ۲۰۰۴ نخستینی زنی بود که طی ۲۸ سال برگزاری جایزه پریتزکر، موفق به دریافت این جایزه معتبر بین‌المللی صدهزار دلاری شده است. او در طول دوران فعالیت حرفه‌ای خویش حدود ۹۵۰ پروژه را در ۴۴ کشور به اجرا درآورد. مجله فوربز در سال ۲۰۰۸ او را به عنوان شصت و نهمین زن قدرتمند جهان لقب داد.

 

 زاها حدید
سوهو وانگجینگ، پکن، چین، ۲۰۱۴

[/one_half_last]

زاها محمد حدید در بغداد به دنیا آمد. پدرش محمدحدید از بنیانگذاران حزب دمکراتیک ترقی‌خواه عراق و  وزیر دارایی عراق بود و مادرش متعلق به خانواده‌ای متمول از شهر موصل بود. زاها دوران دبیرستان را در مدرسه‌ای که راهبه‌های کاتولیک فرانسوی در بغداد اداره می‌کردند، تحصیل کرد و پس از آن که مدت کوتاهی در سوئیس و انگلستان بود به خاورمیانه بازگشت و تحصیلات دانشگاهی خود را در بیروت پی گرفت.

 زاها حدید
مجموعه د لیدون، سنگاپور، ۲۰۱۴

زاها مدرک ریاضیات خود را از دانشگاه آمریکایی بیروت اخذ کرد و سپس برای تحصیل در مدرسه معماری راهی لندن شد. او بعد از فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه با استاد اسبق خویش رم کولهاس در دفتر معماری او  به کار مشغول شد و عضوی از آن شد. در سال‌های نخست فعالیت حرفه‌ای طرح‌های حدید اگرچه جلب توجه می‌کردند، اما به دلیل این که غیرقابل ساخت تشخیص داده می‌شدند، به مرحله اجرا نمی‌رسید. در سال ۱۹۷۹ دفتر مستقل خود را در لندن ایجاد کرد و در همان سال‌ها در مدرسه معماری لندن  به تدریس مشغول بود. زاها حدید برنده مدال‌ها و جوایز متعددی شده بود، از جمله “مدال سلطنتی معماری” در بریتانیا و جایزه بهترین طرح معماری سال ۲۰۱۵ که برای طراحی یک مجموعه فرهنگی در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان دریافت کرد. طی ۱۶۷ سال، زاها حدید نخستین زنی بود که مدال سلطنتی بریتانیا رادریافت کرد. او پیش‌تر در سال ۲۰۱۲ لقب تشریفاتی بانو  Dame را از ملکه بریتانیا دریافت کرده بود. هیچ‌گاه ازدواج نکرد و بچه‌ای نداشت.

در کارهایش با بهره‌گیری از مفاهیم فضایی جدیدی که تقویت کننده مناظر شهری موجود هستند، زیبایی‌شناسی نظری را پیگیری و تجربه می کرد که تمام زمینه‌های طراحی از شهری تا داخلی و مبلمان را در برمی گرفت با اینکه شهرتش بیشتر بخاطر اصلی ترین کارهای ساخته شده‌اش می‌باشد اما علایق و دل‌مشغولی‌های عمده او مستلزم اشتغال همزمان وی به فعالیت حرفه ای، تدریس و پژوهش بود.

زاها حدید اساس معماری را در نحوه فکر‌کردن به آن می دانست. طرح‌های ساختمانی حدید که به صورت نقاشی عرضه می‌شوند، در ٢۵ سال گذشته، نقش مهمی در تحول معماری معاصر داشته‌اند. این آثار در موزه‌ها و گالری‌های معروف جهان از جمله موزه گوگنهایم و موزه هنرهای مدرن نیویورک به نمایش درآمده و بخشی از کلکسیون دائمی آن‌هاست.

زاها حدید با شرکت در مسابقات متعدد ، ایده‌ها و افکار نوینی را به معرض نمایش گذاشته‌است که این امر نشان‌دهنده رویکرد آوانگارد و پیشروی وی در طراحی معماری بوده است. اکثریت پروژه‌های مختلف او که تاکنون اجرا شده اند و یا در حال حاضر در دفتروی بر روی آنها کار می‌شود، حاصل شرکت در این مسابقات هستند.

طرح‌های بدیع او برای ایجاد فضاهای معماری سال‌ها با تحسینی توأم با تردید روبرو بود. اما امروزه که جهان آمادگی بیشتری برای پذیرش و ایجاد بناهای پیچیده دارد، این طرح‌ها نیز با استقبال بیشتری روبرو شده است. او در کار خود از حرکت، ایجاد فضاهای خالی و فرم های کشیده افقی استفاده می‌کرد و در زمینه طراحی مبلمان و معماری داخلی، طرح‌های نمایشگاهی و تجهیزات و لوازم صحنه نمایش نیز کارهای زیادی را انجام داده است.

فاز دوم برج میلاد تهران

پیش‌تر اعلام شده بود که در مسابقه طراحی و معماری فاز دوم برج میلاد زاها حدید مقام اول را کسب کرده و طراح منتخب این پروژه است. ولی پس از اعلام برنده، برخی ارتفاع هتل پیشنهاد شده در این طرح را بیش از حد بلند و باعث مخدوش شدن دید برج میلاد عنوان کردند. به همین دلیل اجرای این پروژه بر اساس طرح حدید با تأخیر روبرو شد و در فروردین ۱۳۹۵ و تنها چند روز پس از مرگ زها حدید، رئیس کمیته عمران شورای شهر عنوان کرد که طرح زاها حدید کنار گذاشته شده است و در حال انتخاب طرح جدیدی هستند.

دنیای طراحی نیز به همان اندازه که دنیای معماری از نبوغ این بانوی خوش ذوق شگفت زده شده بود، از طراحی‌های خلاقانه‌ی او سود برده است. او هرگز خود را در چارچوب و فرم خاصی محبوس نکرد. افق خلاقیت او انتهایی نداشت و در هر زمینه‌ای چیزی برای عرضه داشت. او در زمینه طراحی پوشاک، ظروف، مبلمان، بیلبوردهای تبلیغاتی و …نیز بسیار فعال بوده و در همکاری با برندهای مطرح و محبوب جهانی، مجموعه‌های قابل توجهی را روانه‌ی بازار کرد. روحش شاد.

onlineartgallery.ir

fa.wikipedia.org

www.fine-arts.ir

نویسنده