شهرت و کار خیر
نقدی بر نمایشگاه رضا کیانیان « دچار آبی بیکران» در گالری آرت سنتر باغ
سایت تندیس به قلم مرسم روشن فکر
رضا کیانیان بازیگر نام آشنا و توان‌مند کشورمان، به تازگی با نمایش عکسهای خود به جامعه هنرهای تجسمی نیز پیوسته است. این هنرمند که کارنامه پرباری در سینما، تلویزیون و تئاتر دارد، چهره‌ایست که این روزها او را از بیلبورد نوشیدنی‌های ارگانیک تا نمایشگاه عکس می‌توانیم ببینیم. کیانیان با مجموعه‌ای از جدیدترین آثار خود در رسانه عکس به گالری آرت سنتر آمده‌است.
کیانیان پیش از این نیز با چندین نمایشگاه انفرادی و شرکت در نمایشگاه‌های متعدد گروهی در حوزه عکس حضور داشته‌است. او اولین بار مجموعه‌ای از پوسته‌های درخت و سپس کلاغ‌ها را به نمایش گذاشته بود.
در این نمایشگاه با عنوان «دچار آبی بیکران»، کیانیان دو مجموعه از عکسهای خود، مرداب و کهکشان را به تماشا گذاشته. این دو مجموعه که در قالب عکس‌هایی رنگی و در ابعاد مختلف ارائه شده‌اند، همان‌طور که از بیانیه کوتاه و شاعرانه نمایشگاه برمی‌آید، با هدف به اشتراک گذاشتن زیبایی به تصویر کشیده شده‌است. او در بیانیه از تجربه مسحور کننده کشف زیبایی سخن گفته‌است و برای بیان آن کوشیده است.
رضا کیانیان متولد ۱۳۳۰ است و در طی دوران فعالیت حرفه‌ای‌اش در حوزه هنر، آثار متعددی را در حوزه سینما، تئاتر و تلویزیون از خود برجای گذاشته و شهرت گسترده او در این حوزه بر آثاری که در این نمایشگاه ارائه کرده‌است نیز سایه افکنده، بدیهی‌است، آثاری که امضای او را بر روی خود داشته باشند، فارق از ارزش زیبایی‌شناسانه‌شان، دارای ارزش مادی و معنوی قابل توجهی هستند. با مطالعه تاریخ هنر در سده اخیر، که شهرت و سلبریتی بودن در آن نقش مهم و غیر قابل اجتنابی ایجاد می‌کند، بزرگان عرصه رسانه‌های جمعی گاهی به بستر هنر رجوع می‌کنند و هستند بزرگانی که تمایل خود را برای گسترش شهرت در این عرصه نیز آشکار کرده‌اند، مثلن آنتونی هاپکینز نقاشی می‌کند، یا جانی دپ پرتره‌هایی از هنرمندان و بازیگران می‌کشد، همین طور فرانک سینارای فقید یا جیم کری، که همگی در حوزه نقاشی از خود آثاری برجای گذاشته‌اند. و البته برای یک منتقد هنری دشوار خواهد بود که با آرامش خیال به آثار این چهره‌های محبوب مردمی خدشه وارد کند و جمع کثیری را آزرده خاطر نماید. البته این امر نیز بدیهی‌ست که استفاده از شهرت در جهت بسط و گسترش فرهنگ امری قابل تقدیر است. و می‌توان گفت رضا کیانیان نیز با همین رویکرد و در جهت اشاعه فرهنگ بازدید از گالری و خرید آثار هنری حرکت کرده‌است.
تصاویر این نمایشگاه را عکس‌هایی انتزاعی تشکیل می‌دهند که از نمای بسیار نزدیک اشیائی مانند قایق و شیشه بخارکرده، گرفته شده‌اند. این تصاویر با استفاده از تضادهای رنگی و قابلیت بالقوه نمای نزدیک برای ایجاد سطوح در ترکیب‌بندی‌هایی ساختارگرایانه قرار گرفته‌اند و به همین دلیل از ایجاد فضاسازی جدی بازمانده‌اند. قطرات آب که بر شیشه‌ای نشسته‌است، انعکاس‌های رنگی بدنه قایق‌ها و سطوح منحنی و خطوط افقی که مکرارا در آثار تکرار شده‌اند، نشان از رویکردی فرمالیستی دارند.
در این نمایشگاه در مجموع ۳۸ تابلو در سه اندازه پنجاه در هفتاد، صد در هفتاد و صد و سی در دو متر به نمایش درآمده است، کارهای کوچک و متوسط او دارای ده نسخه و کارهای بزرگ به صورت تک نسخه‌ای ارائه شده‌اند. ارائه آثار ساده و کلاسیک است و با محتوای آن همسو است، که از درگیری با معنا پرهیز می‌کند. آثار کیانیان چندان تمایلی به عرصه زیبایی‌شناسی تجسمی ندارند و به عنوان اشیاء تزئینی نیز کم بودن لایه‌های فرمی و انتزاع در سطح علیرغم ابعاد بزرگ هیبت لازم را برای آثار فراهم نکرده‌است. هرچند کیانیان با پایین آوردن قابل ملاحظه قیمت آثارش نسبت به حراج تهران آثارش را برای مجموعه‌داران نوپا در دسترس‌تر کرده‌است، اما از کیفیت‌های بصری آن نیز به همین نسبت کاسته‌است.
آثار کیانیان در نمایشگاه اخیرش همان‌گونه که پیش از این نیز روش او در تولید عکس بوده‌است، بر رویا و شاعرانگی تکیه کرده و از این طریق رابطه تصاویر با مخاطب را بیمه نموده، اما باز هم این رابطه از علاقه دکوراتیو و تزئینی به مرحله لذت عقلی عبور نمی‌کند. این تاکید در عنوان نمایشگاه که برگرفته از شعری از سهراب سپهری است، تکرار شده و به شیفتگی او به آبی بیکران اشاره می‌کند، « دچار» شدن به آبی بیکران دریا و همچنین بیکرانه آسمان. اما این شیفتگی در فرم باقی می‌ماند و بدون ایجاد پرسش و برانگیختن سوال به راه خود ادامه می‌دهد.
به طور کلی می‌توان گفت عرصه هنرهای تجسمی هرچند ایجابات مخصوص به خود را در بر دارد و از آثاری که با این قالب نمایش داده می‌شوند انتظار می‌رود به آن پایبند باشند، اما به کاربردن شهرت و محبوبیت برای به عرصه کشاندن مخاطبین عام و آشتی آنان با فرهنگ و هنر دارای اهمیت و ارزش بسیار است.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
نقد قبلی این نویسنده را اینجا بخوانید:
[/one_half_last]
