نقدی بر آثار نشسته می‌میرند روشنک صدر در گالری آتبین
جامانده
مجله آوام : به قلم مریم روشن فکر
جستجوی اشیاء رها شده و دور انداخته شده که همانند یک بیماری مزمن قدیمی وقتی نفوذ می‌کند، می‌ماند و هرگز به طور کامل از بین نخواهد رفت، سفری اودیسه وار است، که بازیابی و فراموشی هر دو را در پی می‌آورد. عکاسان بسیاری در سرتاسر تاریخ عکاسی به این بیماری مطلوب مبتلا بوده‌اند. درختان، پارکینگ‌ها، منابع آب، آسیاب‌ها، صندلی‌ها، سالن‌های نمایش و … لیست بلند بالایی که امروز شامل صندلی‌های روشنک صدر نیز می‌شود.
روشنک‌صدر تحصیلات خود را در رشته نقاشی انجام داده‌است، اما در این نمایشگاه که دومین کارنمای انفرادی او در گالری آتبین است مجموعه‌ای از عکس‌های خود با عنوان «نشسته می‌میرند» را به تماشا گذاشته، این مجموعه انتخابی از مجموعه وسیع عکاسی‌های او از صندلی‌های وا افتاده و رها شده است. این مجموعه با نگاتیو ۱۳۵ عکاسی شده و مایه رنگی خود را مدیون خاصیت همواره بی بدیل عکاسی آنالوگ است
در این نمایشگاه صدر چهار مجموعه عکس و یک ویدئو چیدمان را به تماشا گذاشته.
مجموعه‌های عکس همگی پیرامون سرنوشت صندلی‌های رها شده می‌گردد، اما دسته‌بندی آن به صورتی است که همکناری صندلی در بستری که در آن قرار گرفته را ملاک قرار داده‌است. بسترهای مختلفی مانند، طبیعت، زباله، حیوانات و فضاهای انسانی. در هر یک از این تصاویر حضور شی صندلی و یا مبل مانند ناظری خاموش همواره وجود دارد و از این طریق روایت صدر نیز رنگی دراماتیک و حتی شاعرانه به خود گرفته‌است.
او این سفر دراز بازیابی و فراموشی را با صندلی‌ها متجلی می‌سازد و برای آن تشخصی دراماتیک به وجود می‌آورد که در بستر فضای بازنموده خود داستانش را روایت می‌کند و مخاطب را دعوت به نشستن و شنیدن می‌کند. طعم نوستالژی قوی در آثار صدر در اثر ویدئو چیدمان خود را بروز داده و نمایشگاه را کامل می‌کند. در این اثر یک صندلی قدیمی مخاطب را به نشستن وا می‌دارد تا به تابلو متحرک روبرو نگاه کند که همزمان با شعری که خوانده می‌شود از تصویری به تصویر دیگر می‌رود ولی در عین حال کل تابلو یک اثر واحد و مجموعه تمام عکس‌هایی است که در نمایشگاه به طور جداگانه نیز بر روی دیوار رفته‌است.
در این شعر او شرح حال جامانده‌ها، رها شده‌ها و اشیائی را گفته که نخواستنی بوده‌اند، تنها مانده‌ها که همانند حس پیری دوران مفید عملکرد خود را پشت سرگذاشته‌اند. در بخش طبیعت حاصل بازیابی این صندلی‌ها مناظر سمبلیک و سورئالی را شکل داده و درخت‌ها و گیاهان در یک همکناری شگفت‌انگیز یادآور شکوه و عظمتی از دست رفته هستند.
در حالی که در سایر مجموعه‌ها این فضای سورئال جای خود را به نمایش تضادها و تباین ذاتی میان انسان و محیطش داده‌است. همچنین تضاد انسان و حیوانات و حضور نامرئی او در هیئت یک صندلی تنها. در واقع در مجموعه طبیعت صندلی‌ها نماینده انسان نیستند، بلکه خودشان شخصیتی مستقل و یگانه با اطرافشان دارند، اما در باقی آثار صندلی حضور انسان را نمایندگی می‌کند.
مجموعه آثار این نمایشگاه همگی در یک هماهنگی و حضور منسجم شکل گرفته‌اند و این کارنما را بدل به کلی منسجم و شکل گرفته می‌کنند، که رابطه کل و جزء در آن برقرار است. هم عکس‌ها هر یک به خودی خود حرفشان را می‌زنند و هم نمایشگاه به صورت روایتتی کلی این خرده روایت‌ها را جمع بندی کرده و در اثر ویدئو تکمیل و نتیجه‌گیری می‌کند. باید خاطر نشان کرد که هیئت یکپارچه این نمایشگاه حاصل دقت در طبقه‌بندی و جزئیات ارائه است و برای مخاطب همدلی به بار می‌آورد.
نقد نمایشگاه‌های قبل به قلم مریم روشن فکر را اینجا بخوانید:
عریانی بدون فام | نقدی بر آثار متین عابدی در گالری ای جی
عریانی بدون فام | نقدی بر آثار متین عابدی گالری ای جی نگاهی به مجموعه عکس و چیدمان «پردگی» سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر بار معنایی رنگ، نشانه‌ای ایست که ریشه در غریزه انسان دارد، با این تفاوت که خاستگاه غریزی آن با گذشت زمان و به واسطه شکل‌گیری فرهنگ، متکثر گشته و برای اقوام مختلف به صرف زیست‌بوم و سنت و آدابشان متفاوت گشته‌است. در ایران، سپید رنگ پاکی و خلوص بوده است، این رنگ از دیرباز […]
کارآفرینی روستایی | یادداشتی بر نمایشگاه ایران روستا هم دارد در گالری ایوان
کارآفرینی روستایی | یادداشتی بر نمایشگاه «ایران روستا هم دارد» در گالری ایوان کمک به روستاها برای ایستادن سرپای خود جمع‌آوری کمک برای آغاز توسعه کمک مردمی سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر توسعه پایدار «هنر و نقش آن در پیشبرد توسعه پایدار روستایی» ایران روستا هم دارد، نام پروژه‌ای است که در گالری ایوان برپا شد. این پروژه به صورت نمایشگاه عکس، به همراه نمایش بخش کوچکی از توانمندی و زیبایی‌های منطقه جازموریان برپا گردیده است. جازموریان روستایی […]
ترنم عشق در نقاشی‌های فرزانه محجوبی
مرغان هوا یادداشتی بر نمایشگاه فرزانه محجوبی- ترنم عشق خانه فرهنگ و هنر گویا سایت تندیس به قلم مریم روشن‌فکر پرنده در ادبیات فارسی نمادی قدیمی و تکرار شونده است که به واسطه حالات مختلفش مانند پرواز کردن و اسیر شدن استفاده‌ای گسترده داشته است. از اولین منابعی که در آن پرنده به عنوان نمادی بر چیز دیگر(سرنوشت) مورد استفاده قرار گرفته است قرآن کریم است(اسراء آیه ۱۳) و پس از آن در نوشته‌های بزرگان دیگری از ابن سینا و […]
تفنن در خوشنویسی | یادداشتی بر آثار خط ناخنی مهدی مهدی بیک
تفنن در خوشنویسی به مناسبت هفته خوشنویسی یادداشتی بر نمایشگاه آثار خط ناخنی- مهدی مهدی بیک | فرهنگسرای اندیشه گروه هنربانی آوام- مریم روشن‌فکر ظهور ذوق و تفنن فرمی در خوشنویسی را به اوایل قرن دوم هجری در خط کوفی نسبت می‌دهند که در طی تاریخ تکامل خط فارسی به نحوه‌های گوناگونی بروز و ظهور یافته‌است. در واقع خطاطان همواره در کنار کاربرد خوشنویسی برای زیبایی آن نیز اهمیت زیادی قائل بوده‌اند و این در به ثمر رسیدن خط نستعلیق […]
نگاهی به «باغ سکوت» شکوفه فلاح در گالری اُ
یادداشتی پیرامون نمایشگاه «باغ سکوت» شکوفه فلاح گالری اُ آنجا که زمان و مکان یکسان است سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر چاپ‌های دستی از جمله اولین امکانات تکثیر تصویر در جهان محسوب می‌شوند که روش‌ها و تکنیک‌های گوناگونی را در بر می‌گیرند. این روش‌ها در نقاط مختلف جهان آغاز شده و رشد نمو یافته است و امروزه جزء یکی از مدیوم‌های هنر تکثیرپذیر محسوب شده و مورد استفاده هنرمندان بسیاری در سرتاسر جهان است. در نمایشگاه «باغ سکوت» […]
چرخه بی پایان مبارزه | نگاهی به آثار آنا ذرشین
نگاهی به مجموعه «نظام آباد» آنا ذرشین در گالری زمان هنر چرخه بی پایان مبارزه گروه هنربانی آوام: مریم روشن‌فکر زندگی روزمره ما سرشار از جدال برای رسیدن است. رسیدن به مکان‌ها، زمان‌ها و آرزوها. میدانی که در آن برنده و بازنده وجود ندارند و شرکت کنندگان، جملگی مانند یک تن منسجم رو به سوی افقی نا معلوم دارند. آنا ذرشین در مجموعه تازه‌اش کشتی‌گیرانی را به تصویر کشیده که در میانه جدالی ابدی و ازلی گرفتار مانده‌اند و زندگی […]
هیچ بزرگ، نگاهی به مجموعه عروسک‌های سیامک عزمی
نگاهی به مجموعه عروسک‌های سیامک عزمی «هیچ بزرگ» سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر عروسک وسیله بازی است و رابطه شمایلی قوی با شخصیت انسانی دارد، این رابطه دو جانبه است و هم انسان‌ها هستند که شخصیت خود را به عروسک‌ها می‌دهند و هم عروسک‌ها زندگی انسانی را در مقیاسی کوچک‌تر تصویر می‌کنند. در آثار عزمی عروسک‌ها عروسک‌هایی معمولی نیستند، همان‌طور که سایر تصاویر نیز تصاویری معمولی نیستند، او عروسک‌ها و تصاویرش را از رسانه‌ها انتخاب می‌کند. رسانه‌هایی که […]
نوری بر نور
نور بر روی نور نقدی برنمایشگاه «نور علی نور» غزاله رضایی، گالری AG سایت تندیس-مریم روشن‌فکر از زمانی که ولاسکز بازتاب تصویر خود به عنوان راوی و سوژه را در یک سطح بازنمودی ارائه داد، تاریکی لبالب از حقیقت برای انسان پدیدار گردید. همچنین از میان عکاسان دهه ۶۰ میلادی لی فریدلندر با مجموعه بازتاب‌های پنجره‌ها و ماشین‌ها در پی حقیقت مدفون در نور بود، نوری که سوژه درون ویترین‌ها را تغییر می‌دهد و لایه‌های مختلف جهان پیرامونش را با […]
قاسم حاجی‌زاده با نگاهی پاپ به قاجار
قاسم حاجی‌زاده با نگاهی پاپ به قاجار مروری بر مجموعه اخیر قاسم حاجی زاده در گالری ماه سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر قاسم حاجی‌زاده هنرمند مشهور بین‌المللی ایران است، از این هنرمند آثار بسیاری در گنجینه موزه‌های مختلف دنیا مانند موزه هنر نایئو فرانسه و موزه ملی سئول قرار دارد. حاجی‌زاده یکی از سرشناس‌ترین هنرمندان ایرانی است که آثاری با مایه هنر پاپ تولید کرده‌است. آخرین نمایشگاه حاجی‌زاده تیرماه امسال در گالری ماه به تماشا گذاشته شد. حاجی‌زاده […]
سیاره سیب‌زمینی
سیاره سیب‌زمینی نقدی بر نمایشگاه زمین‌های ممنوعه زهرا یزدانی گالری هما سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر جنگجو بر پشت عقابش پرید، نیزه‌اش را به دست گرفت و به سمت سیاره سیب‌زمینی پرواز کرد. سرجان هرشل در میانه قرن نوزدهم روشی را کشف کرد که آنا آتکینز آن را به مدیومی موثر برای تولید هنری بدل نمود. این روش به نام سایانوتایپ شناخته می‌شود و این نام را برای رنگ آبی سایان حاصل از ستریت آمونیوم فریک و پتاسیم […]
شاهین کیمیاگر با جادوی رنگ و بازآفرینی فضای زیسته
شاهین کیمیاگر با جادوی رنگ و بازآفرینی فضای زیسته نقدی بر نمایشگاه نقاشی شاهین کیمیاگر در گالری گلستان سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر ادگار دگا نقاش شهیر فرانسوی می‌گوید: «نقاشی وقتی نقاشی کردن بلد نیستی آسان است ، اما دشواری زمانی است که آن را یاد می‌گیری» شاهین کیمیاگر به راحتی نقاشی می‌کند، او خود را در جادوی رنگ‌ها غرق می‌کند و داستان‌های کوچک و بزرگش را به تصویر می‌کشد. کیمیاگر را هر چند قاعدتا باید نقاشی نائیو […]
معمای اصالت، نقدی بر نمایشگاه غزاله صداقت
معمای اصالت، نقدی بر نمایشگاه غزاله صداقت نمایشگاه عکس «ارث پدری» در گالری آتبین سایت تندیس به قلم مریم روشن فکر در تعریف «اصالت» همواره ریشه و گوهر مورد اشاره قرار گرفته‌است، آن‌چه به قبل، پیشتر و درون‌تر باز می‌گردد و مانند هر ریشه‌ای اگر قرار است درختی از آن سبز و پربار شود، نیاز به آب‌یاری و مراقبت دارد. غزاله صداقت در نمایشگاهی با عنوان «ارث پدری» به جستجوی«اصالت، فرهنگ و شکوه» در سرزمین پدری خود رفته‌است. سرزمین افسانه‌ها […]
نقدی بر رویداد نمایشگاهی رویارویی۱، شهر و عکاسی در مواجهه
نقدی بر رویداد نمایشگاهی رویارویی۱، شهر و عکاسی در مواجهه سایت تندیس به قلم مریم روشن‌فکر از میان رویدادهای هنری که در حوزه عکاسی برگزار می‌شود رویارویی۱ که با همت رهام شیراز شکل گرفته‌است، شکلی متفاوت و در خور توجه دارد. این مجموعه که به طور همزمان در سه گالری پایتخت برگزار می‌شود، هفت عکاس با نگرش‌های مختلف را گردآورده که پیرامون شهر گمانه زده‌اند. در این رویداد سه گالری به نحوی گزینش شده‌اند که با یکدیگر فاصله‌ای قابل پیاده‌روی […]
نقد نمایشگاه«بی در کجایی» آلاله نوایی، گالری فرمانفرما
نقد نمایشگاه«بی در کجایی» آلاله نوایی، گالری فرمانفرما فضای عریان سایت تندیس- به قلم مریم روشن‌فکر شاعرانگی را اگر در معنای پوئسیس مورد بررسی قرار دهیم باید آن را به مرحله‌ای از خلاقیت هنری اطلاق کنیم که در آن خالق اثر تقلید صرف از طبیعت بیرونی را رها کرده و رو به سمت زیبایی شناسی درون می‌کند. در این مرحله از بیان زیبایی‌شناسانه، معانی ضمنی و چند معنایی شکل می‌گیرند و آن‌چه به اثر هنری در می‌آید از تکانه‌های احساسا […]
دو روی سکه معصومه مهتدی و هیلده اوربرگ در عمارت روبرو
دو روی سکه معصومه مهتدی و هیلده اوربرگ در عمارت روبرو دو روی سکه نقدی بر نمایشگاه تا زدن، تازدن معصومه مهتدی، هیلده اوربرگ به هنربانی عاطفه خاص- نگارخانه عمارت روبرو سایت تندیس- به قلم مریم روشن‌فکر ۲۴ فروردین ماه در گالری مجموعه عمارت روبرو نمایشگاهی از آثار دو هنرمند با موضوعی یکسان برگزار گردید. این نمایشگاه با هنربانی عاطفه خاص دو هنرمند زن از دو قاره متفاوت و با دو دغدغه به ظاهر کاملن متفاوت را رودر روی هم […]
«جهان غوطه ور» آلدو سلوچی در خانه هنرمندان ایران
نقدی بر نمایشگاه « جهان غوطه ور» آلدو سلوچی خانه هنرمندان ایران تعلیق در زمان و مکان سایت تندیس به قلم مریم روشن‌فکر آب مایه حیات وبه زعم نگاه طبیعت‌مدار اندیشه زرتشتی یکی از عناصر چهارگانه تشکیل دهنده جهان و عنصری مقدس است. این ماده مرکب فراوانترین مایع موجود در کره زمین است و بیش از ۷۰% وزن انسان را تشکیل می‌دهد. آب همچنین ۶۸% از سطح کره ما را پوشانده است و حیات انسان بدون آب میسر نخواهد بود. […]
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۶ به قلم مریم روشن فکر
مریم روشن‌فکر نویسنده و منتقد هنرهای تجسمی است، او مدیر مرکز تخصصی هنر بخش آموزشی گروه آوام است و تا کنون بیش از شش سال است که به عنوان عضو ارشد هیئت تحریریه با سایت تندیس همکاری می‌کند، او همچنین در طی سه سال گذشته به عنوان منتقد با برنامه هنرنامه شبکه چهار سیما همکاری داشته است.
