خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
بخش هفتم | شمایل‌نگاری و شمایل‌شناسی (درآمدی بر مطالعه‌ی هنر رنسانس)
اروین پانوفسکی ترجمه ندا اخوان اقدم، نشر چشمه
آوام مگ: تلخیص نیلوفر تقی‌پور
پانوفسکی در این بخش از نوشته‌هایش با آوردن مثال‌های متعدد این‌گونه نتیجه می‌گیرد که: تفسیر شمایل‌شناسانه نیازمندِ چیزی بیشتر از آشنایی با مضامین و مفاهیم خاص است که از طریق منابع ادبی منتقل می‌شود. هنگامی‌که مایل به دریافت مطلبی اساسی هستیم و دلیل اصلیِ انتخاب و ارائه‌ی بُن‌مایه‌ها خلق و تفسیر تصاویری است که شکل‌دهنده‌ی داستان‌ها و تمثیل‌ها هستند، پس این‌ها به آرایش ظاهری و سازوکار تکنیکیِ به‌کار‌گرفته‌شده معنا می‌دهند. در نتیجه نمی‌توان امیدوار بود که متنی را پیدا کنیم که با آن مطالب اساسی کاملاً مطابقت کند.
بنابراین هرچه این منبعِ تفسیر ذهنی‌تر و غیرمنطقی‌تر باشد، نیاز به کاربرد این اصطلاحات و محدودیت‌ها بیشتر خواهد بود تا ناگزیر ثابت کند که در کجا صِرف تحلیلِ شمایل‌نگارانه و توصیف پیشاشمایل‌نگاری دارای اهمیت است؛ در صورتی که تجربه‌ی عملی و دانسته‌های ما از منابع ادبی، بی‌هدف بر آثار هنری اِعمال می‌شوند و می‌توانند موجب گمراهی‌مان شوند.
او معتقد است با «شناخت» نسبت به شیوه‌ای که در آن تحت شرایط متفاوتِ تاریخی اُبژه‌ها و وقایع از طریق فرم‌ها بیان می‌شدند، تجربه‌ی عملی ما نیز باید تصحیح شود؛ همچنین با شناخت نسبت به شیوه‌ای که در آن تحت شرایط تاریخیِ مختلف مضامین و مفاهیم خاص با ابژه‌ها و رخداد‌ها بیان می‌شدند، دانسته‌های منابع ادبی ما هم باید تصحیح می‌شد؛ و دقیقاً به همین شیوه یا حتی شدیدتر از آن، شهود ترکیبی‌مان هم باید تصحیح شود.
پانوفسکی توضیح می‌دهد که به طورکلی از دیدگاه ارنست کاسیرر این معنی به آن چیزی دلالت دارد که می‌توان تاریخ نشانه‌های فرهنگی یا «نمادها» نامید. مورّخ هنر باید آنچه را که می‌پندارد معنای ذاتی اثر یا مجموعه‌ای از آثاری است که توجه او را به خود جلب کرده، بازبینی کند. برخلاف آنچه او می‌پندارد، معنای ذاتی، همانند بسیاری از دیگر اَسنادِ تمدن، از حیث تاریخی با آن اثر یا مجموعه‌ای از آثار مرتبط است. این‌چنین او می‌تواند خوب بر آن اثر تسلط پیدا کند. مورّخ به اَسنادی توجه دارد که در مورد گرایش‌های اجتماعی، فلسفی، مذهبی، ادبی و سیاسیِ مربوط به فرد، عصر و کشورِ موردمطالعه گواهی نیاز دارند. نیاز به گفتن نیست که، به‌نحوی بالعکس، مورّخ حیات سیاسی، ادبی، مذهب، فلسفه و شرایط اجتماعی باید همین استفاده را نیز از آثار هنری بکند.
او باور دارد که در جست‌وجوی معانی ذاتی یا مفهوم است که قواعد اومانیستیِ متفاوت به جای این‌که در خدمت یکدیگر باشند با هم در یک سطح تلاقی می‌کنند، و البته در حالت طبیعیِ کلام و نوشتار، یعنی جایی که بافت کلی بر معنای واژگان پرتو می‌افکند، باید در این میان سه لایه از مضمون یا معنا را شناسایی کنیم که پایین‌ترین سطح معنا اغلب با فرم اشتباه می‌شود و دومین لایه از آن نیز حوزه‌ی مربوط به شمایل‌نگاری در مقابل شمایل‌شناسی است. در هریک از لایه‌ها، تشخیص و تفسیرهای شخصی را که به قابلیت‌های ذهنی‌مان وابسته است، مطرح خواهیم کرد؛ و به همین دلیل با نگرشی به جریان‌های تاریخی، آنچه در مجموع «سنّت» نامیده می‌شود باید تکمیل و تصحیح شود.
نخستین نویسندگان ایتالیایی در حوزه‌ی تاریخ هنر مانند لورِنتسو گیبِرتی، لئون باتیستا آلبرتی و به‌ویژه وازاری بر این گمان بودند که هنر کلاسیک در آغاز دوره‌ی مسیحیت مغلوب شد و احیای آن صورت نگرفت تا زمانی که به‌عنوان اساسِ سبک رنسانس ایفای نقش کرد. این نویسندگان دلیل سقوط را تهاجم قبایل وحشی و خصومت روحانیان و دانشمندان صدرِ مسیحیت می‌دانند.
نویسندگان اولیه در رأی و عمل هم برحق و هم در اشتباه بودند. آنان اشتباه می‌کردند زیرا گسست کاملِ سنت طی قرون وسطا وجود نداشت. مفاهیم کلاسیک، ادبی، فلسفی، علمی و هنری طی سده حفظ شده بود، به‌ویژه بعد از این‌که در زمان شارلمانی و پیروانش، به‌عمد، احیا شدند. درهرصورت، نویسندگان اولیه تا هنگامی که جنبش رنسانس آغار شد به‌حق بودند و نگرش کلی نسبت به دوران باستان اساساً تغییر یافت.
شماره های قبلی این پرونده را در لینک‌های زیر مشاهده کنید:
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
شمایل‌شناسی | خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی اروین پانوفسکی ترجمه ندا اخوان اقدم، نشر چشمه، ۱۳۹۵ بخش ششم | شمایل‌نگاری و شمایل‌شناسی (درآمدی بر مطالعۀ هنر رنسانس) سایت تندیس: تلخیص نیلوفر تقی‌پور در این بخش پانوفسکی بحث را این‌گونه آغاز می‌کند که پیشوند «لوژی» از LOGOS مشتق شده و با معنای اندیشه و خرد که بر هر امری تفسیری دلالت دارد. پیشوند «گرافی[۱]» از فعل یونانی «نوشتن»[۲] مشتق شده است و بر موضوع توصیفی دلالت دارد؛ همچنین اغلب از نظر آماری […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
تاریخ هنر به مثابۀ یک شیوۀ اومانیستی، خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
تاریخ هنر به مثابۀ یک شیوۀ اومانیستی خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی| بخش اول نوشته اروین پانوفسکی | ترجمه ندا اخوان اقدم | نشر چشمه تلخیص نیلوفر تقی‌پور در سال گذشته ۴ قسمت از این خلاصه کتاب منتشر شد که لینک قسمت های بعد را در پایان این شماره میتوانید دنبال کنید و در سال ۹۷ نیز ادامه دارد… ابتدا فصل با روایتی تاثیرگذار از اواخر عمر امانوئل کانت شروع می‌شود و نقل قولی در این باب که «حس […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
پایان هنر لذت است؟ خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
پایان هنر لذت است؟ خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی اروین پانوفسکی ترجمه ندا اخوان اقدم، نشر چشمه، ۱۳۹۵ تاریخ هنر به مثابۀ یک شیوۀ اومانیستی | بخش دوم سایت تندیس: تلخیص نیلوفر تقی‌پور از نظر پانوفسکی مرحله نخست، مشاهدۀ پدیده‌های طبیعی و بررسی سوابق آثار بشری است. سپس آثار باید رمزگشایی و تفسیر شوند و پیام‌های طبیعت باید توسط مشاهده‌گر دریافت شوند که سرانجام این نتایج باید در یک نظام منسجم به گونه‌ای معنادار طبقه‌بندی و مرتب شوند. حتی انتخاب […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
سنتزِ بازآفرینی | خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
سنتزِ بازآفرینی | خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی اروین پانوفسکی ترجمه ندا اخوان اقدم، نشر چشمه، ۱۳۹۵ تاریخ هنر به مثابۀ یک شیوۀ اومانیستی | بخش سوم سایت تندیس: تلخیص نیلوفر تقی‌پور کارکردباوری مقدمه‌ای به اصول جدید زیبایی‌شناسی نیست بلکه محدودۀ کوچک‌تری از فضای زیبایی‌شناسی است. ما همگی شاهد انتقال قاشق‌ها و بت‌های قبایل آفریقایی از موزه‌ها مردم‌شناسی به گالری‌های هنری بوده‌ایم. آنچه قطعی است تاکید بر ایده و فرم در حالت موازنه نزدیک است که محتوا نامیده می‌شود. محتوا […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
ابژه‌های تاریخ هنر چگونه توصیف می‌شوند | معنا در هنرهای تجسمی
ابژه‌های تاریخ هنر چگونه توصیف می‌شوند | خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی اروین پانوفسکی ترجمه ندا اخوان اقدم، نشر چشمه، ۱۳۹۵ تاریخ هنر به مثابۀ یک شیوۀ اومانیستی | بخش چهارم سایت تندیس: تلخیص نیلوفر تقی‌پور به سبب این واقعیت که ابژه‌های تاریخ هنر به واسطۀ فرآیند بازآفرینیِ زیبایی‌شناختی خلق می‌شوند، مورخ هنر هنگام توصیف آنچه ساختار سبک‌شناسی آثار مورد بررسی‌اش است خود را در شرایط دشواری می‌یابد، زیرا او باید این آثار را نه به مثابۀ اجسام فیزیکی […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
شمایل‌نگاری و شمایل‌شناسی | خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی
شمایل‌نگاری و شمایل‌شناسی | خلاصه کتاب معنا در هنرهای تجسمی اروین پانوفسکی ترجمه ندا اخوان اقدم، نشر چشمه، ۱۳۹۵ شمایل‌نگاری و شمایل‌شناسی (درآمدی بر مطالعۀ هنر رنسانس) | بخش پنجم سایت تندیس: تلخیص نیلوفر تقی‌پور شمایل‌نگاری[۱] شاخه‌ای از مطالعات تاریخ هنر است که به مضمون یا معنای آثار هنری در تقابل با فرم آن می‌پردازد. معنای واقعی به سادگی از راه تشخیص فرم‌های خاص مشهود است و همراه با ابژه‌های خاص به کمک تجربۀ عملی شناخته می‌شوند. آنها از طریق […]
