خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی»
بخش ششم : كمپوزيسيون عمودی و افقی
نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک
آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی
پرسشی كه نه‌تنها براي تازه‌كارها، بلكه برای محصلين پيشرفته نیز هم‌چنان به‌‌عنوان یک معما مطرح است، اين است كه چرا هنرمندان زمانی‌که تصميم مي‌گيرند از سوژه‌هايي با تم یکسان، آثار مختلفي خلق کنند، كمپوزيسيون را از حالت عمودی به افقی و برعكس تغيير می‌دهند؟!
اگر يك بوم مستطيل را به‌صورت افقی یا عمودی مقابل خود قرار دهید، متوجه خواهيد شد بوم در حالت افقي به علت وسعت پايهی آن مستحكمتر بوده، احساس آسايش‌خاطر، راحتي و امنيت به‌همراه می‌آورد؛ اما در مقابل، در حالت عمودی كه بر روی سطح باريك‌تری مستقر است، احساس عدم اطمينان را منتقل می‌کند.
براي تأكيد بر بلندی و عظمتِ یک موضوع عمودی، مثل فانوسی دريايي با ديوارهای عظيم و پايه‌های سنگين، يك بوم عمودی تأثير گذارتر است؛ اما در همين تصوير اگر بخواهيم، بر عظمت و قدرت دريای خروشان تأکید کنیم، بوم افقي كارآمدتر خواهد بود.
قبل از پرداختن به مبحث «روايت» در خلق یک اثر هنری، می‌توان از طريق سمبل‌های بصری، به سوژه پرداخت. در واقع اشكال، سمبل‌های احساس اوليه هستند. بايد كشش‌ها و فشار اشکال را مانند يك حرفه‌ای تجربه كرد.
غيبت‌كردن سه زن؛ اثر «دومیه»كمپوزيسيون عمودی‌ای كه نقاش انتخاب كرده، فضای بيشتری را مهيا می‌كند تا طول اندام‌ها کاملاً نشان داده شود و نقاش تحرك درونی و مركزی اثر را به سمت پايين می‌كشد كه سرانجام در لبه‌ی پايين قطع شده و به طرف بالا در اطراف بدن‌ها جريان يافته و سرانجام به مركز برمی‌گردد.
ساسكيا در رختخواب؛ اثر «رامبراند»، طرح يك و دو
برخی از مبتديان تصور می‌كنند كه بايد يك كمپوزيسيون را تنها با يك‌بار كشيدن به اتمام رساند و اگر نتوانند، تصور می‌كنند كه مهر شكست بر آنها خورده و صلاحيت كافی ندارند. در صورتی كه حتی اساتيد هم درگیر كمپوزيسيون شده و شكست می‌خورند؛ اما آنها شكست را مبارزه‌ای هيجان‌انگيز می‌پندارند.
رامبراند به محض اينكه طراح اول را كشيد و تشخيص داد كه نمی‌تواند طرح شماره‌ی يك را به‌طور رضايت‌بخشی تكميل كند، مكث كرد. او در گوشه‌ی پايين سمت راست، با مشكل مواجه شده بود؛ سريع كار را تحليل كرد و سپس مجدداً به کار پرداخت.
در تصوير افقی علاوه بر فردی كه دراز كشيده، محاسن ديگری نيز وجود دارد؛ يكي از لبه‌های صندلی خالی بر زاويه‌ای از مثلث پرتحركی كه از سمت چپ قطع‌شده منطبق است. خط صندلی با پرده قفل‌شده و سرانجام به بالای سر «ساسكيا» می‌رسد. زمانی‌که مثلث را به سمت پايين دنبال كنيد، بدن كج «ساسكيا» و رختخواب توجه‌تان را به زن بافنده معطوف می‌كند؛ به نيم‌رخ و بدن بافنده كه شكل مثلث را تكرار می‌كند و خط قاعده که در هر دو مثلث مشترك است. اشکال فرعی زيادی وجود دارند. رامبراند طراحی را به مستطيل‌هایی تقسيم كرده و به اين وسيله، بر عمودهایی كه در تضاد با شكل حاكم (مثلث) هستند تأكيد می‌كند و برای تعادل بيشتر قوس‌ها را نيز اضافه می‌نمايد.
توجه كنيد كه در طاق بالای سمت راست، او چگونه قوس‌های موجود در شكل بافنده و مخصوصاً منحنی تندِ لبه‌ی جلوی صندلی خالی را تكرار می‌كند؛ و چگونه يك‌سری خطوط افقی را در سرتاسر تابلو از بالا تا پايين امتداد می‌دهد. روابط تناليته‌ی موجود در كار، به تشديد وضعيت افقی و حس استراحت در كار كمك می‌كند.
در طرح دوم رامبراند سر «ساسكيا» را در تاريكی قرار داده و با بی‌اهميت جلوه دادن مركز توجه، كلیت اثر را حساس‌تر كرده است.
قسمت‌های قبل از این خلاصه کتاب را اینجا بخوانید:
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | وسایل خلاقیت
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت اول | وسایل خلاقیت چیست و جریان خلق هنری چه‌گونه است؟ نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی این کتاب رویکردی بسیار عملی و علمی نسبت به مقوله‌ی شناخت کمپوزیسیون دارد. مطالب کتاب به‌قدری برایم جالب بود که مرا به نوشتن این خلاصه‌کتاب ترغیب کرد. کمپوزیسیون جزء بنیادینِ فرآیند خلق‌کردنِ نقاشی است. این فرآیند بدون وقفه دو نوع فعالیت متفاوت را هماهنگ و یکپارچه می‌کند: یکی آن […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | روابط ارزشیِ سايه‌روشن
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت دوم| روابط ارزشیِ سايه‌روشن نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی روابط هندسيِ دوبعدي ساختمانِ كار را قوي می‌کند و به كلّ كار حالت و تحرّك مي‌بخشد و پرداختن به روابطِ سايه‌روشن، ضمن تحريك شبكيه‌ی چشم، شناخت بصريِ بيشتري را باعث مي‌شود و تعادل آن در تصوير به حالتِ تابلو شدت می‌بخشد و آن را زنده مي‌كند. در حين انجام اين مرحله، بايد سايه‌روشن‌ها را از طريق […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» | فضای منفی
خلاصه‌ی کتاب «کمپوزیسیون در نقاشی» قسمت سوم | فضای منفی نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی ريشه‌ی بسياري از مسائل كمپوزيسيوني بی‌دقتی و استفاده‌نكردن از فضاي منفي است. فضاي منفي يعني فضاي زمينه، و به‌خاطر اينكه بتوان آن را از فضاي مثبت، كه مركز توجه است، جدا نمود، منفي ناميده مي‌شود. در واقع، اهميت فضاي منفي به اندازه‌ی اهميت فضاي مثبت است و تأكيد بر اَشكال منفي، مثل خودِ سوژه، نياز به […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» | رنگ
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» بخش چهارم: رنگ نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی روش معمول در یادگرفتنِ استفاده از رنگ، تمرینی است که مهارت تکنیکیِ هنرمند بازاری و تصویرکش را می‌پروراند. شما سرانجام یاد می‌گیرید که رنگ اشیاء را مثل خودشان به تصویر درآورید. آن‌چه تصمیم داریم انجام دهیم چیزی غیر از این است؛ ما می‌خواهیم به‌آرامی، اما با اطمینان، مسیر انتخاب‌شده‌ای را طی کنیم که خلق کمپوزیسیونی سرشار از کیفیت‌های هنرهای […]
مسعود اسکندری ؛ عکاس مهاجر
مسعود اسکندری خویی متولد ۲۳ آذر ۱۳۴۰ دانش آموخته عکاسی از دانشگاه هنر . فوق لیسانس عکاسی از دانشگاه هنرتهران و مستند نگاری از دانشگاه Ryerson کانادا (Master of Fine Arts in Documentary Media) . تدریس در گالری هنر همیلتون و دستیار خانم Pearl Van Geest هنرمند و مدرس نقاش کانادایی .
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» | فضای شلوغ
خلاصه‌ی کتابِ «کمپوزیسیون در طراحی» بخش پنجم: فضاي شلوغ نوشته‌ی دیوید فرِند | ترجمه‌ی عزت‌الله نورپرور | انتشارات مزدک آوام مگ: تلخیص بصیرا بلبلی هرگاه در يك تابلو تعداد بيش از حدی اشياء و افراد كشيده شوند، آن تابلو شلوغ ناميده می‌شود. اگر به اين امر آگاه باشيد، احتمالا به وسيله حذف بعضی از آنها مي‌توانيد اين مشكل را برطرف سازيد. هر چند كه ممكن است راه حل‌های جدی‌تری هم وجود داشته باشد. چطور می‌توان اين مشكل را برطرف كرد؟ برای اينكه […]
