مجله آوام ناشر پژوهشی هنرهای تجسمی
شعف باران احمدی از سیاهی ماده اصلی شکل‌دهنده هستی
نقدی بر «بی‌مرگی» باران احمدی در گالری «والی»
مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی
طراحی در حوزه‌ی تجسمی، دارای تعریفی پایه و اولیه است که عمل طراحی را در قامت رسامی، به دوگونه تقسیم می‌کند: طراحی برای خلق اثر هنری و طراحی به‌عنوان اثر هنری. این تمایز به جست‌وجوی هنرمند در طبیعت و مطالعه‌ی آن تکیه کرده و هنرمند طراح را به‌واسطه‌ی محدودیت در امکانات بازخوانی و استفاده از وسایل رسامی مانند: مداد و زغال یا مرکب و قلم فلزی، کاشف روابط و زیرساخت‌های فیزیکی جهان مادی می‌داند؛ البته محدودیت به‌همراه فی‌البداهگی و سرعت انتقال جهانِ بیرون به دست طراح، امکان بداعت و منحصربه‌فردبودن اثرِ ثبت‌شده را فراهم می‌آورد؛ از این‌رو آن را اثر هنری می‌نامند؛ اما زمانی که هنرمند در پی بیان یا سفارش خاصی است تا آن را تولید و خلق نماید، طراحی در روند تولید، امری اجتناب‌ناپذیر خواهد بود و هنرمند سعی در نزدیکی به اثر نهایی با طراحی اولیه دارد. به‌طور مثال: نقاشان، ابتدا برروی بوم، طرح صورتی را می‌کشند و سپس برروی آن رنگ‌گذاری کرده و اثر نهایی را به جهان بیرونی شبیه می‌گردانند.
این هفته، به تماشای نمایشگاه طراحی «باران احمدی» در نگارخانه‌ی «والی» تحت‌عنوان «بی‌مرگی» رفتیم. احمدی متولد 1367 و فارغ‌التحصیل دانشگاه هنر در رشته‌ی نقاشی است و این نخستین نمایشگاه انفرادی او محسوب می‌شود.
در بدو ورود به نمایشگاه با بیانیهی خودنوشته‌ی هنرمند مواجه می‌شوید که در آن چنین نگاشته است:
هرچه در طبیعت غرق شویم، خلسه‌ای توام با خوف بر ما مسلط می‌شود. طبیعت‌های تاریک من از تمام آشفتگی‌ها، صرف‌نظر می‌کند و تنها به ایجاد سکوت و خلاء فکر می‌کند.
احمدی با ابزار طراحی، سعی در بیان احساس خود از طبیعت دارد؛ دریافت ما در مقابل عظمت کوهستان یا منظره‌ی طلوع خورشید و مظاهر دیگری که به لحاظ فیزیکی دارای ابعاد بزرگی هستند، تماماً حاکی از بهت و حیرت و ترس خواهد بود؛ در نظر اندیشمندان احساس مهابت از این مناظر، مبنایی گردید برای تبیین وجهی از زیبایی؛ این نگرش تا سال‌ها معیار قضاوت در مورد هنر حاکم بود. بازنمایی تقلیدی هنگامی دارای ارزش می‌بود که حیرت مخاطب را افزون ساخته و نگاهش را منکوب گرداند.
امروزه زیبایی دارای وجوه متفاوتی است که بیشتر در حیطه‌ی اخلاق و اهمیت انسان و چگونگی زیست او مطرح می‌گردد؛ از این زاویه، آثار احمدی، سعی در بازنگری تاریخِ هنر گذشته دارد؛ اگرچه مناظر او مالامال از سیاهی است، اما در آن دسته از آثار که لحظه‌ی طلوع را در پس انبوه این سیاهی بازنمایی می‌کند، می‌تواند نوعی امید به آینده محسوب شود.
دریافت هنرمند از طراحی در قامت اثر هنری، فاقد سرعت و ارزش لکه‌های نا‌خودآگاه است و این خوانش، سعی در بیان احساس به‌همراه عقلانیتی منسجم از سیاهی به‌عنوان ماده‌ی اصلی شکل‌دهنده‌ی هستی دارد؛ او این مفهوم را نه فقدان نور، که وجودی مادی می‌داند که انسان را متأثر کرده و آن‌چه به‌عنوان زیبایی‌شناسیِ امر والا شمرده‌اند را می‌توان نتیجه‌ی این مواجه دانست.
در تعدادی از آثار، بیننده شاهد حضور لکه‌ای ابر در اثر است؛ این ابرها گویا در انزوای آسمانی، شاعرانگی عجیبی را به نمایش می‌گذارند؛ منظره‌ی ابری در تاریکی، نظامی فراواقعگرایانه است که به‌ندرت در این شاکله با آن مواجه می‌گردیم؛ منظره‌ای مهتابی که گاهی ترسناک به نظر می‌رسد؛ نقاش این مناظر را با جاودانگی و آرزوی دیرینه‌ی انسان پیوند می‌دهد؛ گویی راز جاودانگی در این سیاهی نهفته است.
در ادامه، احمدی، سیاهی را به میان طبیعت آورده و سعی در نشان‌دادن رازآلودگی شب و مناظر طبیعی دارد؛ تکنیک قابل قبول هنرمند و چیدمان درست آثار همگی کارنمای او را موفق و تأثیرگذار کرده است؛ انسجام بیانیه و تصاویر ارئه‌شده، به‌همراه استفاده‌ی درست از زغال و عنصر نور، اگرچه در تعریف متداول طراحی نیست، اما رویکردی نقاشانه دارد.
در چینش آثار نیز، ابتدا هنرمند سعی در نشان‌دادن نورِ میان زمین و آسمان دارد؛ سپس تصاویر ابرها و پس از آن مناظر طبیعی برروی زمین قرار گرفته‌اند؛ این روند غایتی موسیقیایی از اوج به فرود دارد که مخاطب را دچار لذتی وافر می‌سازد؛ هنرمند به ظرایف تولید اثر هنری در کادر و درعین‌حال تمام فضای محیط نمایش واقف بوده و حساسیت او در این کارنما، مخاطبان را مشتاق دیدار آثار آینده‌ی این نقاش می‌نماید.
نقد نمایشگاه‌های دیگر به قلم جاوید رمضانی را اینجا بخوانید:
نگاهِ حکمی مصطفی سروریان در جهانِ متکثر هنر
نگاهِ حکمی مصطفی سروریان در جهانِ متکثر هنر نقدی بر نمایشگاه «مصطفی سروریان» در گالری «شروه» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی در ابتدای قرن بیستم، با رویکردهای نوینی در نقاشی مواجه می‌شویم که بر تحلیل شکل و نور و گریز از بازنمایی مقلدانه‌ی طبیعت و بر مبنای دریافت‌های انقلاب صنعتی و تمایل …
نمایش پرنده‌های هومن نصیری در گالری گلستان
نمایش پرنده‌های هومن نصیری در گالری گلستان نقدی بر نمایشگاه «هومن نصیری» در گالری «گلستان» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی هنرمندان با اتخاذ روشی پدیدارشناسانه در هنر، می‌کوشند تا در خصوص بازگشت به اشیاء، آگاهی ما و تعالی جهان تأمل کنند. در این روش، هنرمند صورت یک شیء یا موجود زنده را انتخاب …
تأثیر زمان بر پدیده‌ها در آثار علیرضا چلیپا
تأثیر زمان بر پدیده‌ها در آثار علیرضا چلیپا نقدی بر نمایشگاه «علیرضا چلیپا» در گالری «اُ» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی ادراک ما از زمان، وابسته به تموجات درونی و در تناقض با زمانِ بیرون از ذهن انسان است؛ این جریان سیال و تحول‌زا که قابلیت کنترل آن آرزویی دست‌نیافتنی بوده و خواهد بود، در …
تعلیق سزانی و چالشِ فضای پسینی در آثار مسعود اصلانی
تعلیق سزانی و چالشِ فضای پسینی در آثار مسعود اصلانی نقدی بر نمایشگاه «مسعود اصلانی» در «گالری هما» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی رسالت هنر، نه در ایجاد لذت، آن‌چنان که ذهن‌گرایان گفتند: «در پدیداری حقیقت و چیستی هستی است». ارجاع به اشیاء پیرامون خود، مسیری برای بازخوانی و حقیقت چیزهایی است …
تخیل و سیالیت در آثار نقاشیِ فاطمه بهمن سیاهمرد
تخیل و سیالیت در آثار نقاشیِ فاطمه بهمن سیاهمرد نقدی بر نمایشگاه «چالش عناصر» در گالری آران پروژه مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی استدلال کل به جزء یا استدلال قیاسی[1] یکی از دو استدلال معروف در علم منطق است؛ استدلال کل به جزء، هنگامی کاربرد دارد که در استدلال از یک نظریه‌ی (تئوری) کلی استفاده …
گریز از مهلکه‌ی انسان‌محوری در نقاشی‌های جواد علی‌محمدی اردکانی
گریز از مهلکه‌ی انسان‌محوری در نقاشی‌های جواد علی‌محمدی اردکانی گالری فرمانفرما مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی به نگارخانه‌ی «فرمانفرما» رفتیم که میزبان آثار «جواد علی‌محمدی اردکانی» بود؛ او متولد 1348 در اردکان یزد است و دکتری پژوهش هنرش را از دانشگاه شاهد دریافت کرد؛ و اکنون استادیار، مدیر گروه نقاشی و عضو هیأت …
اسطوره‌ها، اشیاء و توهم در آثار پگاه رجامند
اسطوره‌ها، اشیاء و توهم در آثار پگاه رجامند گالری «اُ» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی تصاویر فراواقعگرایانه می‌توانند همگی بازتاب عالم خیال منفصل باشند؛ این فضای ادراکی را عوالمی میان جهان محسوس و عالم عقلانی گفته‌اند. به‌واقع نقاش، شهروند مکان مورد نظر تمدن کنونی ماست. پردازش و کنکاش ذهن نقاش در جهان …
انسان‌گرایی در گلدان نقاشی‌های فریبا فرقدانی
متن یک گلدان در فضای هیچ، داستانی دیرینه و همچنان زیبا نقدی بر نمایش «فریبا فرقدانی» در گالری «اعتماد» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی در هفته گذشته، به نگارخانه‌ی «اعتماد» در کاخ «نگارستان» رفتیم که پذیرای نقاشی‌های «فریبا فرقدانی» بود؛ نقاشی که به سراغ طبیعت رفته است. او کارنامه‌ی درخشانی در سال‌های …
تلفیق نگاه هنر شکل‌گرا با نگاهی جدید در آثار ساسان نصیری
تلفیق نگاه هنر شکل‌گرا با نگاهی جدید در آثار ساسان نصیری نقدی بر نمایشگاه «ساسان نصیری» در گالری «ایرانشهر» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی جای شک است که بتوان تشریح کامل و همه‌جانبه‌ای از محصول هنری یک هنرمند ارائه داد؛ به‌خصوص اگر هنرمند در کار خود خبره باشد؛ نقاش به‌وسیله‌ی منطق هنری از …
پدید آمدن هیولای اجباری در گالری هما
پدید آمدن هیولای اجباری در گالری هما نقدی بر نمایش «شادی اجباری» با نام «پدید آمدن هیولا» در گالری «هما» مجله هنرهای تجسمی آوام: به قلم جاوید رمضانی مرگ‌اندیشی، خصلتی است که بزرگان دین و اندیشه بر آن سفارش کرده‌اند؛ بمیرید، پیش از آن‌که بمیرید؛ به‌راستی آن‌که به‌هنگام نمی‌زید چگونه به‌هنگام می‌میرد؟ بدون شک مرگ، …
ساله شریفی و تکثیر عشق در جهان معاصر
ساله شریفی و تکثیر عشق در جهان معاصر نقدی بر نمایش «این سری عاشقانه باشه» در گالری «هما» مجله هنرهای تجسمی آوام: جاوید رمضانی «گل« به‌عنوان عنصر طبیعی در جایگاه سوژه، همواره منشأ الهام هنرمندان بوده است؛ اما این فرم طبیعی با گذشتن از فیلتر ذهن هنرمند، به تفاوت‌هایی نایل می‌شود که در نگاه مخاطب …
تعلیق | یادداشتی بر نمایشگاه «سیاوش حاتم‌آبادی»
تعلیق یادداشتی بر نمایشگاه «سیاوش حاتم‌آبادی» در گالری والی آوام مگ به قلم جاوید رمضانی «سیاوش حاتم‌آبادی»، هنرمند جوانی است که تجارب بسیاری را در حوزه‌ی نقاشی، گرافیک و موسیقی دارد. آشنایی من با او به نمایش آثارش در گالری «ایوان» باز‌می‌گردد؛ این نمایشگاه با عنوان «سینکرونیسیتی» استوار بر مفهوم «اتفاق» در جریان تولید اثر …
دنیای درون و جهان بیرون در آثار مرجان شکری
نقدی بر نمایشگاه «مرجان شکری» در گالری «چهار» ذره دیوانه‌ی خدا آوام مگ به قلم جاوید رمضانی عالم خُرد و عالم کلان، دنیای درون و جهان بیرون، مرزها و افق‌های دانش ما را از هستی محدود کرده‌اند. با تعاریفی که در قرن هجدهم از زیبایی‌شناسی به‌عنوان علم ادراک در حوزه‌های مادون عقلانیت توسط «بوم گارتن» …
«سرگیجه» کاویان هازلی | فقدان اتوپیای خیالی
نقدی بر نمایشگاه «سرگیجه» کاویان هازلی گالری والی آوام مگ به قلم جاوید رمضانی کاندینسکی در مقاله‌ای که در باب فرم انتشار داد، گفته بود دو قطب مشخص در هنر مدرن انتزاع تمام‌عیار و رئالیسم تمام‌عیار است. این فاصله بعدها در طراحی، بیانی متفاوت یافت و رویکردها به طراحی متعین و ازپیش‌تعریف‌شده همراه با آنیت …
کوه کوه نیست | تأمل دیداری در آثار مصطفی فرج‌آبادی
کوه کوه نیست | نقدی بر مجموعه «کوه کوه است» مصطفی فرج‌آبادی گالری اُ آوام مگ: به قلم جاوید رمضانی نقاشی قدیمی‌ترین عمل هنری انسان‌هاست. تجربه‌ی شکار و برخورد با طبیعت و رسم و نقرِ آن بر روی صخره‌ها قدرت انسان‌‌ها را برای مواجهه با ترس‌هایشان افزایش می‌داده است. این جریان کارکرد ذهن آنان را وسیع‌تر …
کوهستانِ فرید جهانگیر | چه چیزی زیستن امروزِ ما را معنا دهد
یادداشتی بر نمایشگاه «کوهستان»، آثار فرید جهانگیر گالری ایرانشهر آوام مگ: به قلم جاوید رمضانی تا چه حد می‌توان هنر را در غالب یک شیء صرف یا رفتاری بر اساس تکنیک تعریف نمود؟ آیا هنر براساس ایده‌ی هنرمند شکل می‌گیرد؟ حضور ایده در ذهن آیا حاصل سازوکارِ تفکر است یا تحریک احساسات در لحظه‌ای مشخص؟ …
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال 97 به قلم جاوید رمضانی
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال 97 به قلم جاوید رمضانی در این پرونده مروری داریم بر نقد نمایشگاه‌هایی که جاوید رمضانی در سال 97 نگاشته است که مشتمل بر 30 نقد است که قریب به اتفاق آن در حیطه نقاشی نوشته شده است. جاوید رمضانی سردبیر منتقدان برنامه هنرنامه، پر مخاطب‌ترین رویداد تخصصی هنرهای تجسمی است …
پرونده نقد نمایشگاه‌های سال ۹۶ به قلم جاوید رمضانی
جاوید رمضانی مدیر سایت آوام مگ، مدرس، منتقد، مولف، هنربان و هنرمند تجسمی است، او با سابقه‌ای بالغ بر سی سال در حوزه هنر و بیش از ۵۰ نمایشگاه گروهی و ۲۵ نمایشگاه انفرادی در سرتاسر ایران و جهان، اینک به مدت هشت سال است که مدیریت سایت خبری هنری را در دست دارد. او همچنین موسس گروه هنری آوام و زیر شاخه‌های آن است. در کنار این‌ها سردبیر منتقدین برنامه هنرنامه ویژه نقد هنرهای تجسمی در شبکه چهار سیما نیز می‌باشد.
