بازاری برای خرید و فروش آثار NFT
آيا میتوان نقاط ضعف NFT را برطرف كرد؟ | قسمت دوم
مجله هنرهای تجسمی آوام ترجمه: هستی ادیب زاده
مفهوم NFT براى اولين بار در سال ٢٠١٤ توسط Anil Dash وKevin McCoy بهعنوان راهکار و كمكى به هنرمندان ارائه شد تا بتوانند اكثراً بدون نياز به اعتبار و يا پرداخت هزینهای از آثار دیجیتالی که در حال گسترش در اینترنت بودند، درآمد كسب كنند؛ اما علیرغم ادعای ثبات و غیرقابل دستكارى بودن حسابهای بلاكچين، قراردادهاى هوشمند بيش ازآنچه تصور میشود در برابر سرقت و جعل آسیبپذیر هستند؛ و به دليل ميزان سودآورى معاملات NFT, انگيزه بيشترى براى هكرها ايجاد میشود تا از نقاط ضعف موجود استفاده كنند. بهعلاوه بلاکچین باید برای هنرمندانی که آثار هنری دیجیتالی آنها در حال معامله است، حق امتیازی دائمی را در نظر بگیرد؛ اما بااینحال حتی زمانی که این NFt ها از بازاری به بازار دیگر منتقل میشوند هم این مزیت همیشه به ثمر نمیرسد.
Jeff Gluck وكيل مالكيت معنوى میگوید به دليل نبود استانداردهاى متمركز براى مينت (ضرب)[1]، درنهایت حق امتياز هنرمندان مورد تقلب قرار میگیرد.
او در مصاحبهای توضیح داد: «روند ضرب متغير و جز به جز است، هر بازار متفاوت از بازار ديگر عمل میکند و همين عامل فرصتى براى کلاهبرداریها و جعل در معاملات به وجود میآورد.» بهعنوانمثال قراردادى هوشمند از Nifty Gateway نمیداند چگونه به معاملهای كه در OpenSea انجام میشود، عکسالعمل نشان دهد زيرا از پيش برنامهریزیشده است و برخى میگویند عمداً اینگونه طراحى شده تا تنها در محدوده بازار خودش عمل كند.
گلوك براى رفع اين مشكل آزمايشگاه CXIP را تأسيس كرد، شركتى نوپا كه قراردادهاى هوشمندى را پيشنهاد میدهد كه با پروتکلهای هر بازارى ارتباط برقرار میکند. اگر NFt ضرب شده از طريق CXIP روى پلتفرم جديدى بارگذارى شود، امتياز توافقنامه پردازش میشود. قراردادهای هوشمند CXIP نیز قابلویرایش هستند بنابراین اگر بازار جدیدی وارد صحنه شود، NFT برای خواندن زبان طراحى آن پلتفرم بهروز میشود.
جعل يكى ديگر از مشكلات احتمالى است. منشأ NFT معمولاً به كيف پول رمز ارزى استفاده شده براى ضرب آن NFT خاص نسبت داده میشود. اگرچه قرار است استاندارد ERC_721 غیرقابل دستکاری باشد اما میتوان آن را بهگونهای سفارشى كرد تا هكر بتواند NFT را از طريق كيف پول شخص ديگرى ضرب كرده و سپس به كيف پول خود انتقال دهد. هکری به نام Monseiur Personne هنگامیکه پروژه Beeple Everydays را در آوریل ۲۰۲۱ جعل میکرد، این نقص را فاش کرد. او فایل اثر را از وبسایت حراجی کریستی دانلود کرد و از طریق کیف پول Beeple ضرب کرد و برای فروش آن NFT روی پلتفرمی بارگذاری کرد. سپس در وبسایت NFTheft, مسیو پرسن مقالهای با عنوان «چه کردم، چرا کردم» را قرار داد. او مینویسد: «از افراد بااستعداد و خبره به دلیل خلاقیتشان استفاده میشود، بدون هیچ امکانی تا امنیت لازم آثار هنری آنها حفظ شود». او درست میگوید که «هیچ حقوق و حفاظت پیشگیرانهای وجود ندارد که مانع سرقت و استفاده نادرست از هنر شود.»
همانطور که گلوک در مصاحبه قبلی خود با Artnews مطرح کرد: «اگر کار خود را ثبت نکردهاید، فرصتی برای اجرای قانونی حقوق خود در برابر کسی که بدون اجازه از کار شما استفاده میکند، ندارید. شما نمیتوانید وارد سالن دادگاه شوید و بگویید، من این را روی شبکه بلاکچین قرار دادم و میتوانم خواستار حقوقم باشم؛ زیرا بهعنوان مدرک مالکیت به رسمیت شناخته نشده است.» به همین دلیل CXIP خدمات کپیرایت را برای مشتریان خود در نظر گرفته است.
درنهایت فروش و حفظ آثار هنری دیجیتال با بهکارگیری دانش آزمایششده مسئولان دیجیتالی و گالریهایی که با آنها کار میکنند، از هر استارتاپی (شرکتهای نو پا) قابلاطمینانتر است.
گالری Transfer نیکول به همراه گروهش روشهایی را برای حفظ آثار دیجیتالی ابداع کرده است. نیکول میگوید: «پیچیدگی نگهداری ازاینگونه آثار بسیار فراتر از آن چیزی است که برای یک نقاشی یا چاپ نیاز است.»
تمام رسانههای مبتنی بر صرفهجویی در زمان عمدتاً بر هدف هنرمند تمركز میکنند، بنابراین مسئول اين كار با هنرمند بهطور عميقى به این روند میپردازد و در مورد مواردی مانند محیطی که آنها برای ساخت اثر خود استفاده میکردند، صحبت میکند: «روى ويندوز يا سیستمعامل مك بوده؟ چه نسخهای؟ اگر از برنامهای مانند Unity استفاده میکنید، از كدام نسخه؟ با كدام کتابخانهها كار میکنید؟» ما در حال فهرست سازى كامل از محيط هستيم و در مورد نحوه استفاده از نرمافزار و نحوه نمایش اثر آنها با هنرمند صحبت میکنیم.
در حال حاضر، اکثر NFT ها یا تصوير و يا فیلم هستند که معمولاً وارد فضای نمایشگاهی نشدهاند و در عوض در پلتفرم فروش یا رسانههای اجتماعی نمایش داده میشوند.
بخش مهم كار، آوردن اين آثار به گالرى است بنابراين طراحیهای بسيارى از نمایشگاهها بهطور آزمايشى صورت میگیرد زيرا بخش بزرگى از كار موضوع چگونگى ارائه يك اثر هنرى است.
در اوج رونق NFT، نمايشگاهى با عنوان Pieces Of Me بهمنظور برجسته ساختن این موضوع که NFT ها نشاندهنده استاندارد فروش و حفظ آثار هنری دیجیتالی نیستند، فعاليت خود را آغاز كرد.
در قراردادهای هوشمند NFT های نمایش داده شده، گالری بسیار واضح مطرح کرده است که دارایی تعریفشده در قرارداد، یا آدرس اینترنتی منتهی به فایل اثر، تنها نسخهای نمایشی از اثر است. مجموعهداری که کار را خریدارى میکند، بستهای را دریافت میکند که دستورالعملهایی درباره نمایشگاه، مراقبت، جزيياتى از حقوق و تعهدات مالک را مشخص میکند. NFT تنها یک دارایی نمايشى است که بهصورت آنلاین در دسترس و برای عموم است، درواقع یک رسید است. بااینحال، برای داشتن اثر واقعی باید بسته کامل بایگانی را بازیابی کنید.
درحالیکه سیستمعامل پلتفرمهای NFT بهعنوان سایتهای حراجی تقریباً مستقل عمل میکنند، نمایشگاه Pieces of Me ملاحظاتى را در نظر میگیرد که نشاندهنده تعامل عمیق گالری با این اثر است و تمامى آثار این فضا اعلام میکنند خودمختاری بهعنوان امتیازی برای آنها محسوب میشود.
هیچ نهادی-چه یک بازار NFT، چه یک شرکت نوپا یا یک گالری- نمیتواند اطمینان دهد که یک اثر هنری دیجیتال برای همیشه زنده خواهد ماند؛ اما اين گالرى الگويى را برای جامعه ارائه میدهد که درواقع کار مبتنی بر رایانه را بهعنوان یک هنر ارزشمند میداند و این کار را تا پایان ادامه خواهد داد.
[1] هنرمندانی که بخواهند آثار خود را بهصورت NFT به فروش برسانند باید در یک فروشگاه ثبتنام و توکنهای دیجیتالی را با بارگذاری و تائید اعتبار اطلاعات خود بر روی یک بلاکچین «ضرب» (Mint) کنند. این کار، هزینهای را شامل میشود و در ادامه، میتوانند آثار خود را برای یک حراجی ثبت کنند.
قسمت قبلی را اینجا بخوانید:
آيا میتوان نقاط ضعف NFT را برطرف كرد؟ | قسمت اول
در همین ارتباط اینجا بیشتر بخوانید:
کریپتو آرت | دفتر مجازی ثبت اسناد رسمی آثار هنری | قسمت اول
مرکزیت زدایی فروش اثر هنری | رها سازی پیچ و مهرههای ذهن| قسمت دوم